Tin từ www.vaticannews.va cho hay: “ĐTC lập Giáo Phận Hà Tĩnh và bổ nhiệm Giám Mục. Ngày 22-12-2018, Phòng báo chí Tòa Thánh thông báo: ĐTC đã thành lập Giáo Phận Hà Tĩnh và bổ nhiệm Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, dòng Đa Minh, cho đến nay là GM giáo phận Vinh, làm GM tiên khởi của Hà Tĩnh, Giáo phận thứ 27 của Giáo Hội Công Giáo Việt Nam.
Cùng với quyết định trên đây, ĐTC bổ nhiệm Đức Cha Anphongsô Nguyễn Hữu Long, thuộc Tu Đoàn Xuân Bích, cho đến nay là GM Phụ tá giáo phận Hưng Hóa, nay làm tân GM chính tòa giáo phận Vinh“.
Về địa giới và nhân sự sau khi phân chia, nguồn tin cho hay: “Giáo Phận tân lập Hà Tĩnh thuộc Giáo Tỉnh Hà Nội và gồm có tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình, với bổn mạng là Đức Maria Mẹ Thiên Chúa. Tòa GM và Nhà thờ chính tòa của giáo phận này tọa lạc tại Văn Hạnh, tỉnh Hà Tĩnh.
Theo thống kê năm 2014 được Phòng Báo Chí công bố hôm qua, sau khi phân chia, thì Giáo phận Vinh còn 16.499 cây số vuông với số tín hữu Công Giáo là 281.934 người trên tổng số 3.065.300 dân cư. Giáo phận Vinh còn 93 giáo xứ với 126 LM, 26 tu huynh, 721 nữ tu và 60 chủng sinh.
Giáo phận tân lập Hà Tĩnh nhỏ hơn, rộng 14.091 cây số vuông với 241.112 tín hữu Công Giáo trong tổng số 2.153.300 dân cư, với 96 giáo xứ, 93 LM, 19 tu huynh, 188 nữ tu và 56 chủng sinh.
Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp năm nay 73 tuổi, sinh ngày 2-2-1945 và coi sóc giáo phận Vinh từ 8 năm nay (2010). Đức Cha Anphongso Nguyễn Hữu Long năm nay 65 tuổi, sinh ngày 25-1-1953 và làm GM Phụ tá Hưng Hóa từ 5 năm nay (2013) (Rei 22-12-2018)”.
Giáo phận Hà Tĩnh sau khi thành lập sẽ là Giáo phận thứ 27 của Giáo hội Công giáo Việt Nam, trực thuộc Giáo tỉnh Hà Nội.
Trước khi thành lập Giáo phận Vinh là giáo phận có diện tích lớn thứ hai (sau Tổng Giáo phận TP Hồ Chí Minh) và có dân số đứng thứ 3 (sau Tổng giáo phận TP HCM và giáo phận Xuân Lộc). Là giáo phận trải dài trên địa bàn 3 tỉnh, do đó đã ảnh hưởng không nhỏ tới công việc mục vụ, quản lý điều hành GP Vinh. Đặc biệt, với tuổi đời khá cao (năm nay đã 73, theo luật giáo hội thì Giám mục Nguyễn Thái Hợp còn 2 năm trên cương vị Giám mục trước khi nghỉ hưu) nên với nhiều đông đảo giáo xứ, nhiều nhân danh trở thành trở ngại chính cho Giám mục này trong công việc mục vụ.
Là người có nhiều kinh nghiệm, đã trải qua hơn 8 năm mục vụ tại GP Vinh nên, Tòa thánh đã tin tưởng để GM Nguyễn Thái Hợp chính thức làm Giám mục GP Hà Tĩnh để xây dựng những tiền đề cần thiết cho Gp này khi mới tách lập.
Trước tình hình đó, theo đề nghị của Hội đồng Giám mục Việt Nam và Giám mục GP Vinh thì việc chia tách đã được thực hiện. Để phục vụ cho việc chia tách, đã từ khá lâu GP Vinh đã chủ động tái thiết Văn phòng đại diện GP Vinh tại Hà Tĩnh, trụ sở đặt tại GX Văn Hạnh, xã Thạch Trung, TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh tầm cỡ trụ sở của TGM GP trong tương lai. Mới đây GP Vinh tiếp tục có đề nghị được cấp thêm 10.000 m2 phục vụ việc mở rộng và xây dựng một số hạng mục liên quan. Ngoài ra, mới đây Gp Vinh cũng đã có đợt thuyên chuyển, bổ nhiệm lớn với 73 vị trí. Các linh mục quê Nghệ An sẽ được chuyển về Nghệ An và các Lm quê Hà Tĩnh, Quảng Bình sẽ được bố trí mục vụ tại Quảng Bình.
Mặc dù việc tách lập đã được loan báo chính thức, song với việc duy trì chung 1 ngôi trường đào tạo (đại chủng viện liên địa phận Vinh – Thanh, đóng tại Nghệ An) và những gì đã có từ những 1846 – khi GP Vinh được thành lập) thì mối liên hê giữa GP Hà Tĩnh và Gp Vinh sẽ hết sức đậm sâu. Đó cũng là sợi dây để Linh mục đoàn hai bên có điều kiện gắn bó trong công việc mục vụ.
Nguồn: Mõ làng, Tháng Một 11, 2019
