Sáng 09/01/2020, quá trình thu hồi khu đất sân bay Miếu Môn (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội) đã làm nảy sinh một vụ va chạm bạo lực, khiến 3 cảnh sát và 1 đối tượng bạo động (là ông Lê Đình Kình) tử vong. Nhân đó, tổ chức VOICE, chuyên ban buôn bán lẻ các cuộc cách mạng đường phố xách tay, đã ngầm tiến hành một chuỗi hoạt động để khai thác vụ việc. Việc thành lập “Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm” là một mốc quan trọng trong chuỗi hoạt động đó.
Ý tưởng về nhóm này có lẽ đã hình thành vào sáng 13/01, khi Đinh Thảo (thành viên VOICE) phàn nàn rằng Facebook đang xóa nhiều clip, hình ảnh và bài viết quan trọng về vụ Đồng Tâm. Thảo kêu gọi giới chống đối gửi những tài liệu này cho mình, để mình lưu trữ chúng trên nền tảng trực tuyến khác, đồng thời phản ánh tình trạng xóa bài với các tổ chức nhân quyền và với Facebook.
Thấy vậy, Phạm Đoan Trang đã tag đạo diễn, biên kịch Nguyễn Tùng Dương (người ủng hộ giới chống đối từ vài năm gần đây, quen biết Vượng Râu, Bạch Hoàn) và “dân oan” Dương Nội Nguyễn Thị Tâm vào post của Thảo; do Dương và Tâm bị Facebook xóa bài viết, clip liên quan đến vụ Đồng Tâm. Ngoài ra, Trang nói rằng mình đại diện cho Trịnh Bá Phương, do Phương đang ở trong tình huống căng thẳng. Các comment cũng cho thấy Trang trao đổi về công việc với Grace Bùi (người có liên hệ với BPSOS):
Lúc 13h40’ ngày 14/01, Phạm Đoan Trang (thành viên VOICE) tuyên bố thành lập “Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm”, với 3 thành viên ban đầu là Trang, Trịnh Bá Phương và Nguyễn Trường Sơn (thành viên BPSOS và Amnesty International). Mục đích của nhóm này là “kiểm chứng, công bố thông tin, và mưu cầu công lý cho tất cả các bên liên quan” trong vụ Đồng Tâm; trong bối cảnh chính quyền phong tỏa thông tin tại hiện trường, chỉ cung cấp một nguồn tin duy nhất là Bộ Công an, ép cung bằng vũ lực, đồng thời ép Facebook gỡ các clip, ảnh, bài viết của giới chống đối… Mục tiêu, hoạt động và cách thức liên lạc của nhóm được Trang công bố như sau:
Chỉ 20 phút sau, lúc 13h59’ ngày 14/01, Trần Vũ Anh Bình (thành viên nhóm Tuổi trẻ Yêu nước) gửi cho Trang một poster có dòng chữ “Hành động Vì Đồng Tâm – Establishment of Dong Tam Task Force”. Từ thời điểm đó đến sáng 15/01, Bình dùng poster này làm mẫu để thiết kế một loạt avatar cho các thành viên của nhóm:
Một giờ sau, lúc 14h52’ ngày 14/01, Will Nguyễn đăng bản dịch tiếng Anh của lời tuyên bố soạn bởi Đoan Trang. Nhan đề bản dịch trùng với nhan đề trên poster của Trần Vũ Anh Bình, là “Establishment of Dong Tam Task Force”
Đến 18h10’ ngày 14/01, Đoan Trang thêm Cấn Thị Thêu, Trịnh Bá Tư, Will Nguyễn và Nguyễn Văn Hải vào danh sách thành viên đại diện của Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm.
Ngày 15/01, Phạm Đoan Trang trả lời VOA rằng “chỉ một ngày sau khi thành lập, nhóm Hành động Vì Đồng Tâm đã nhận được rất nhiều ủng hộ từ người dân, từ những nguồn tin trực tiếp và “hàng kilogam tài liệu” mà người dân làng cung cấp”.
Vào hai ngày 16 và 20/01, Trịnh Bá Phương viết trên Facebook rằng mình vừa gọi điện thoại để trao đổi thông tin về vụ việc với Đại Sứ quán Mỹ.
Các tình tiết trên cho phép rút ra 4 nhận xét:
Thứ nhất, tổ chức VOICE chủ trì việc thành lập và điều phối “Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm”. Lý do: (1) Đinh Thảo khởi đầu ý tưởng; (2) Đoan Trang soạn lời kêu gọi; (3) Tên nhóm “Hành động Vì Đồng Tâm” trùng với khẩu hiệu mà Will Nguyễn đưa ra từ ngày 11/01; (4) Trịnh Bá Phương đang liên lạc thường xuyên với Trang, và nhờ Trang làm người đại diện khi có chuyện.
Thứ hai, các mốc thời gian cho thấy có thể Trần Vũ Anh Bình đã tham gia “Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm” từ khâu bàn thảo. Vì nhóm “Tuổi trẻ Yêu nước” của Bình dẫn đầu các hoạt động thiết kế, in, phát áo phông ủng hộ Hong Kong trong nửa cuối năm 2019 vừa qua, có thể họ sẽ tiếp tục lo việc thiết kế, in ấn cho phong trào ủng hộ Đồng Tâm trong những ngày tới.
Thứ ba, VOICE đang phối hợp hành động với 2 thành viên của BPSOS (là Nguyễn Trường Sơn và Grace Bùi).
Thứ tư, “Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm” sao chép ít nhất 5 đặc điểm của cuộc cách mạng đường phố đang diễn ra ở Hong Kong. Đó là (1) Dải băng, trang phục và các thiết kế đồ họa màu đen; (2) Biểu tình dưới hình thức lễ cầu nguyện; (3) Crowdfunding; (4) Tổ chức theo kiểu mạng lưới; (5) sử dụng các “trung tâm điều phối thông tin”. Để hiểu rõ hơn điểm số (5), xin đọc đoạn trích trong một bài viết của BBC về phong trào biểu tình Hong Kong, đăng ngày 22/08/2019:
Mục đích của “Nhóm Hành động Vì Đồng Tâm” không phải là tìm kiếm sự thật, mà là chuẩn bị cho một cuộc cách mạng màu để lật đổ chế độ. Đó là lý do khiến bản báo cáo của họ mang nội dung thiên vị nhóm bạo động Lê Đình Kình, thay vì hướng đến việc “mưu cầu công lý cho tất cả các bên liên quan” như họ tuyên bố.
Nguồn: Loa phường
