Đường Alexandre de Rhodes nằm trên phường Bến Nghé, quận 1, kéo dài từ đường Phạm Ngọc Thạch đến Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Đường dài gần 300 m, nằm sát bên công viên 30/4.
Đường Alexandre de Rhodes hiện nay
Theo Sổ tay tên đường ở TP HCM, tháng 6/1871 đường này có tên là Paracels, đến tháng 10 cùng năm được đổi thành Colombert. Năm 1955, chính quyền Sài Gòn đổi sang tên Alexandre de Rhodes.
Năm 1985, Thành phố Hồ Chí Minh đã chính thức đổi tên con đường Alexandre de Rhodes này là Thái Văn Lung.
Luật sư- Liệt sĩ Thái Văn Lung
Luật sư Thái Văn Lung là một nhà Cách mạng nổi tiếng. Ông sinh năm 1916 tại huyện Thủ Đức, Gia Định.
Thái Văn Lung thi đỗ Cử nhân Khoa Luật tại Đại học Paris (Pháp), đồng thời học thêm ở Trường Khoa học Chính trị và Trường Thuộc địa (École Coloniale).
Tháng 3 năm 1945, ông trở về nước làm việc tại Tòa thượng thẩm Sài Gòn. Tháng 6, ông cùng với Nguyễn Văn Thủ, Phạm Ngọc Thạch, Lưu Hữu Phước… tham gia sáng lập lực lượng Thanh niên Tiền phong, trong đó ông phụ trách làm huấn luyện quân sự của tổ chức.
Sau Cách mạng tháng 8, ngày 23 tháng 9 năm 1945, ông bị quân Pháp bắt nhưng trốn thoát được. Ông trở ra ngoại thành, tham gia kháng chiến chống Pháp ở Nam Kỳ. Ông được cử làm Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến huyện Thủ Đức, xây dựng tổ chức lực lượng vũ trang của huyện (được nhân dân quen gọi là bộ đội Thái Văn Lung). Sau tổng tuyển cử ngày 6 tháng 1 năm 1946, ông trở thành một trong những đại biểu Quốc hội khóa I thuộc tỉnh Gia Định.
Năm 1946, khi đang tham gia Ban chỉ huy quân sự huyện và chỉ huy lực lượng bộ đội Thái Văn Lung chống Pháp, ông đã bị bắt trong một trận đánh. Sau khi bị tra tấn khốc liệt, ông hy sinh vào ngày 2 tháng 7 năm 1946, khi chưa tròn 30 tuổi.
Con đường đẹp ở trung tâm thành phố Bác Hồ từ 1985 được mang tên Thái Văn Lung là hoàn toàn phù hợp.
Thật đáng tiếc, năm 1995, người dân thành phố ngỡ ngàng khi thấy biển tên đường Thái Văn Lung bất ngờ bị hạ xuống, thay vào đó là biển tên Alexandre de Rhodes như thời chính quyền Sài Gòn!
Mọi người nháo nhác hỏi nhau ai thay biển tên?
Hóa ra, đó là việc làm vô cùng tùy tiện của ông Võ Văn Kiệt.
Theo lời ông Phạm Văn Hạng thì việc ông Võ Văn Kiệt chỉ đạo hạ biển tên nhà cách mạng Thái Văn Lung để thay biển tên tên giáo sĩ Alexandre de Rhodes như thời chính quyền cũ là cách LÀM TRỘM, LÀM BAN ĐÊM!
Tượng tên giáo sĩ phản động Alexandre de Rhodes nặng 43 tấn bị Hà Nội từ chối từ năm 2009. Tác giả bức tượng là ông Phạm Văn Hạng, người ngồi bên phải
Ông Phạm Văn Hạng (là người ngoài cùng bên phải) cùng ông Võ Văn Kiệt và Dương Trung Quốc.
“Trên một số phương tiện truyền thông, người ta còn in cả bức ảnh một nhà lãnh đạo, một nhà sử học và một nhà điêu khắc ngồi với nhau mà bàn về việc tạc tượng ông cố đạo kia nữa. Chẳng khôi hài ư? Không quái đản à? Thậm chí có người còn muốn tôn vinh ông ta trong dịp đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội thì thật không còn biết phải trái là gì nữa. A. de Rhodes mà lại đủ tư cách để ăn theo Lý Thái Tổ ư? Xin chớ để cho bóng dáng ông cố đạo kia len lỏi vào mà làm giảm mất cái không khí long trọng của cuộc đại lễ ngàn năm có một này.”
Dưới đây là lời kể của ông Phạm Văn Hạng còn được lưu trên nhiều trang mạng.
“Ông Kiệt hỏi: “Bây giờ muốn đổi tên đường này trở lại thành đường Alexandre de Rhodes có được không”? Họ nói: “Việc đặt tên đường phải lập hồ sơ để hội đồng đặt tên đường của thành phố xét duyệt, rồi phải trình HĐND TPHCM thông qua, rất mất thời gian và nhiêu khê, trong khi Alexandre de Rhodes là một giáo sĩ người Pháp nên sẽ khó khăn hơn trong việc xét duyệt và thông qua.
Ông Kiệt hỏi tiếp: “Vậy làm một cái bảng tên đường ghi tên Alexandre de Rhodes giống như các bảng tên đường khác mất bao lâu?” Họ nói: “Chỉ 1 buổi là xong”. Ông hỏi tiếp: “Vậy tháo cái bảng tên đường cũ ra, lắp bảng tên đường mới vào thì mất bao lâu?” Họ nói: “Chừng mươi phút”.
Ông Kiệt bảo: “Vậy hãy cho làm bảng tên đường mang tên Alexandre de Rhodes và chuẩn bị ốc vít đầy đủ”. Sau đó, ông lệnh cho những người thừa hành đang đêm cho tháo biển tên đường Thái Văn Lung, lắp bảng tên đường Alexandre de Rhodes vào con đường trước đây đã mang tên vị giáo sĩ này.
Đến sáng hôm sau, khi người dân thành phố thấy tên đường Alexandre de Rhodes đã được thay thế cho đường Thái Văn Lung thì mọi sự đã rồi. Anh Hạng kể là ông Kiệt nói với anh rằng: “Đó là con đường duy nhất ở Sài Gòn được đổi tên mà không có sự xét duyệt của hội đồng đặt tên đường và chưa được HĐND Thành phố Hồ Chí Minh thông qua”.
Thật đau xót! Con đường mang tên nhà cách mạng nổi tiếng Thái Văn Lung bị hạ xuống để thay vào đó là tên vị giáo sĩ gián điệp Alexandre de Rhodes bởi một việc làm vi phạm pháp luật của một cá nhân.
QUY CHẾ ĐẶT TÊN, ĐỔI TÊN ĐƯỜNG, PHỐ VÀ CÔNG TRÌNH CÔNG CỘNG (Ban hành kèm theo Nghị định số 91/NĐ-CP của Chính phủ) có quy định rõ, chỉ có Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh mới có thẩm quyền thông qua nghị quyết đặt tên, đổi tên đường, phố cùng các công trình công cộng có quy mô lớn. Điểm 5 Điều 10 còn có quy định như sau.
“5. Tên danh nhân bao gồm cả danh nhân nước ngoài. Danh nhân đó phải là người nổi tiếng, có đức, có tài, có đóng góp to lớn cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc cũng như của địa phương hoặc có đóng góp đặc biệt cho đất nước, có công lớn trong hoạt động văn hoá, nghệ thuật, khoa học, kỹ thuật, phát triển tình hữu nghị giữa các dân tộc, được nhân dân suy tôn và thừa nhận.
Những nhân vật lịch sử còn có ý kiến đánh giá khác nhau hoặc chưa rõ ràng về mặt lịch sử thì chưa xem xét đặt tên cho đường, phố và công trình công cộng.”
Gần đây, trên địa bàn Hà Nội và một số địa phương xuất hiện biển tên đường do người dân tự ý đặt.
Một số biển tên đường phố người dân tự ý đặt
Nhưng khi phát hiện, chính quyền sở tại ngay lập tức đã phải hạ xuống.
Nhưng ở giữa trung tâm TP Bác Hồ, tấm biển tên Alexandre de Rhodes- tên giáo sĩ gián điệp, tội đồ của dân tộc Việt Nam, tấm biển là kết quả của một việc làm trộm trong đêm của một cá nhân vi phạm pháp luật thì cho đến nay, chính quyền Tp Hồ Chí Minh chưa sửa!
Thiết nghĩ, thành phố Hồ Chí Minh không nên kéo dài việc sửa sai này nữa!
Nguyễn Thị Thu Trang- Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguồn: Google.Tiên lãng