*
Gần đây, nhiều tổ chức,
cá nhân chống đối đã lợi dụng các cuộc thảo luận trước thềm Đại hội Đảng bộ
các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, tức hoạt động chuẩn bị cho Đại hội Đại
biểu Toàn quốc lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam, để công kích tính
dân chủ của Đại hội Đảng hoặc đòi thay đổi thể chế chính trị, tiêu biểu trong số
đó là các
thành viên Diễn đàn Xã hội Dân sự – như Chu Hảo, Nguyễn Đăng Quang, Nguyễn Đình
Cống, Nguyễn Khắc Mai… Vừa qua, họ tập trung làm 2 việc, là (1) quảng bá hình mẫu
trí thức đối lập đội lốt “phản biện”; và (2) đòi nhân danh giới trí thức, nhân
danh nhân dân để “đối thoại” với Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt
Nam.
Cụ
thể, hình mẫu trí thức đối lập đội lốt “phản biện” mà họ ca ngợi có 3 tính chất:
Thứ
nhất, đó là những người được chế độ công nhận là “trí thức”. Cụ thể, họ là những
công chức, khoa bảng, văn nghệ sĩ từng trưởng thành trong chế độ, làm việc cho
chế độ và có chỗ đứng trong chế độ.
Thứ
hai, họ đã chọn thế “đối lập” với chế độ. Cụ thể, họ thống nhất với nhau rằng cần
áp dụng chế độ dân chủ đa đảng của phương Tây ở Việt Nam; và phân công nhau
hành động để đòi thay đổi chế độ. Qua nhiều tuyên bố và đề nghị “đối thoại” của
họ, có thể thấy họ muốn được Đảng Cộng sản Việt Nam và Mỹ công nhận như một lực
lượng chính trị ở Việt Nam.
Thứ
ba, họ mượn danh nghĩa “phản biện” để tiến hành các hoạt động “đối lập” của
mình. Cụ thể, một mặt, họ nói rằng khi tuyên truyền chống chế độ, họ chỉ đang
thực thi quyền tự do ngôn luận, tự do hội họp mà Hiến pháp và pháp luật của chế
độ đã khẳng định. Mặt khác, họ dùng danh nghĩa “trí thức”, “kẻ sĩ”, “hiền tài”…
và các chức danh cũ của họ trong chế độ để vừa quảng bá, vừa che chắn cho các
hoạt động “đối lập” đó.
Cách
làm của họ có tính ngụy biện; bởi một mặt, Hiến pháp và pháp luật của Việt Nam
không cho phép các hoạt động chống chế độ; mặt khác, không nên dùng những đặc
ân của một chế độ để bảo vệ mình khi chống lại chế độ đó.
Với
hình mẫu vừa nêu , Nguyễn Đình Cống và Nguyễn Khắc Mai tiếp tục nhân danh cả
“giới trí thức” lẫn “nhân dân” để đòi “đối thoại” với Trưởng Ban Tuyên giáo
Trung ương Võ Văn Thưởng. Qua các bài viết và trả lời phỏng vấn của họ, có thể
thấy họ muốn tận dụng việc “đối thoại” để làm ít nhất 3 việc.
Một,
là chỉ ra rằng các kết quả, diễn biến trong thực tế chứng minh sự sai lầm của
Chủ nghĩa Marx – Lenin.
Hai,
là thể hiện rằng các “trí thức phản biện” – như Bùi Đằng Đoàn, Nguyễn Mạnh Tường,
Trần Xuân Bách… trước đây; và bản thân họ ngày nay; là nhóm người xứng đáng chỉ
đường cho xã hội.
Ba,
là quảng bá bộ yêu sách đòi “thân Mỹ – thoát Trung”, nhân tiện đòi thay đổi thể
chế mà họ đã đưa ra từ tháng 07/2019, nhân sự kiện ở bãi Tư Chính.
Song
song với các hoạt động tuyên truyền online vừa nêu, ông Nguyễn Đăng Quang cũng
trực tiếp gặp các Đảng viên, công chức cao tuổi để vận động.
Tóm
lại, Diễn đàn Xã hội Dân sự đang hướng mũi công kích vào 3 vấn đề của chế độ –
là tính độc lập, tính dân chủ, và tính đúng đắn của lý thuyết chính trị. Họ làm
vậy để công kích tính chính danh của chế độ, từ đó đòi thay đổi thể chế chính
trị của Việt Nam.
Trong
3 mũi công kích đó, việc công kích tính độc lập của chế độ có vẻ không công hiệu,
vì sau sự kiện Tư Chính tháng 07/2019, Chính phủ Việt Nam đang đi những nước cờ
rất vững chắc để bảo vệ chủ quyền.
Trong
khi đó, bản thân tính danh của Diễn đàn Xã hội Dân sự thực ra không vững. Trong
1 năm vừa qua, nhóm này liên tục đánh mất vị thế và tầm ảnh hưởng.
Cụ
thể, cuối tháng 10/2018, ông Chu Hảo, một trong những thủ lĩnh của nhóm này, bị
khai trừ khỏi Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tháng
02/2019, một trong những tổ chức công khai của họ, là Quỹ Văn hóa Phan Chu
Trinh, bị giải thể. Ngay sau vụ giải thể đó, nhóm Phạm Đoan Trang bắt đầu mở
chiến dịch công kích cánh “trí thức phò chính thống” của ông Chu Hảo, để cướp
thị trường xuất bản sách chính trị, và giành tư cách lãnh đạo phong trào “dân
chửi” từ tay nhóm này.
Ngày
03/03/2019, tổ chức văn chương của họ, là Văn đoàn Độc lập, phải hủy lễ kỷ niệm
5 năm hoạt động và lễ trao giải thưởng Văn Việt, theo yêu cầu của cơ quan an
ninh. Do đó, từ tháng 3 đến cuối tháng 7, Văn đoàn Độc lập rơi vào nội chiến giữa
phe Hoàng Hưng và phe Trần Mạnh Hảo. Kết quả là phe “nghệ thuật vị chống Cộng”
của Trần Mạnh Hảo rời nhóm, khiến Văn đoàn mất một nửa tầm ảnh hưởng ban đầu.
Ngoài
ra, Diễn đàn Xã hội Dân sự cũng đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân
lực, khi nhiều trụ cột lớn tuổi như Phan Huy Lê và Phạm Toàn lần lượt qua đời
vì tuổi cao. Dù ông Chu Hảo từng dồn sức đào tạo thế hệ kế cận như Nguyễn Vi
Yên, việc Yên gia nhập hệ thống của VOICE, để chuẩn bị trở thành một Đoan Trang
thứ hai, khiến công sức của ông Hảo chẳng khác gì công nuôi tu hú.
Sau
khi Đoan Trang nhận Giải thưởng Tự do Báo chí của RSF vào tháng 09/2019, VOICE
đã soán ngôi nhóm Chu Hảo, để trở thành tổ chức dẫn dắt phong trào “dân chửi”
Việt Nam. Với đà suy giảm quyền lực này, Diễn đàn Xã hội Dân sự còn không có tư
cách đại diện cho giới trí thức và giới “dân chửi” Việt Nam, chứ đừng nói đến
chuyện đại diện cho đa số dân chúng.
Nhìn
toàn cảnh, có thể thấy Diễn đàn Xã hội Dân sự đang bị hắt hủi bởi cả bên chính
quyền lẫn bên chống chính quyền. Cùng lúc đó, toàn bộ phong trào “dân chửi”
cũng đang suy yếu nghiêm trọng, bởi từ năm 2011 đến nay, đây là mùa hè đầu tiên
họ không tổ chức được một cuộc biểu tình lớn. Trong bối cảnh đó, Diễn đàn không
có cả tiềm lực lẫn tư cách để đòi “đối thoại” với Chính phủ Việt Nam. Sẽ hợp lý
hơn nếu họ bỏ tham vọng làm cách mạng lật đổ, để đầu tư vào những chương trình
cải cách vừa khả thi, vừa đem lại lợi ích lâu dài cho đất nước.
Nguồn: Loa phường
