Những ngày qua thông tin về vụ việc 9 người Việt Nam đi cùng đoàn Quốc hội Việt Nam sang Hàn Quốc bỏ trốn gây xôn xao dư luận. Đây là một sự cố ngoại giao cực kỳ nghiêm trọng, nó gây ảnh hưởng cực xấu đến hình ảnh, danh dự của Việt Nam trong quan hệ ngoại giao.
Thông tin là số người này đi cùng đoàn Quốc hội Việt Nam sang Hàn Quốc nhưng họ có phải họ là những người có thân phận ngoại giao hay không hay chỉ đi cùng đoàn với tư cách khác. Trả lời cho câu hỏi này Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trên báo Tuổi Trẻ Online chiều 25.9 thì “9 người này do Bộ Kế hoạch và đầu tư xin đi nhờ để dự Diễn đàn Đầu tư và Thương mại Việt Hàn, họ không thuộc thành phần đoàn ngoại giao của Quốc hội Việt Nam và không được cấp visa ngoại giao. Toàn bộ sinh hoạt đi lại, ăn, ở khách sạn đều do Bộ KH-ĐT lo. Khi về thì họ đi nhờ về. Lúc về mới biết thiếu 9 người, chúng tôi đã chỉ đạo và đưa công văn gửi các Bộ Công an, KH-ĐT, Ngoại giao và các cơ quan liên quan chỉ đạo phối hợp, phối hợp với các cơ quan liên quan cùng các cơ quan hữu quan của Hàn Quốc, Đại sứ quán VN tại Hàn Quốc để đưa người về. Tuy nhiến đến nay mới chỉ tìm được 2 người, 7 người nữa vẫn đang quyết liệt đi tìm”.
Như vậy, số người này tham gia đoàn hoàn toàn không phải với tư cách ngoại giao, không mang thân phận ngoại giao, không được cấp visa ngoại giao. Điều này cũng dễ hiểu bởi chẳng có một quan chức, một tuỳ tùng nào lại chấp nhận sống chui lủi tại nước bạn. Bởi vì đã có mặt trên chuyến bay cấp ngoại giao quốc gia, đương nhiên họ có thân phận, cuộc sống tốt đẹp hơn rất nhiều người, do vậy chẳng lý do gì mà họ lại phải lựa chọn, chấp nhận cách thức như vậy. Đây rất có thể là những đối tượng núp bóng doanh nghiệp để xuất khẩu lao động bằng đường không chính quy. Từ trước đến nay việc đi xuất khẩu lao động bằng hình thức du lịch, học tập là đã có nhưng lợi dụng con đường ngoại giao để làm việc này là chuyện chưa bao giờ có và không bao giờ được để chuyện đó xảy ra.
Hành vi của số đối tượng này và cả của những đối tượng tiếp tay, dám mượn danh của Quốc hội làm phương tiện để thực hiện hành vi phạm tội là một điều không thể được chấp nhận và thiết nghĩ cần thiết phải công khai danh tính của số người này, kết hợp với sử dụng các biện pháp để đưa được số người này về nước để xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự đối với họ về hành vi gây tổn hại danh dự của các quốc gia.
Trong trường hợp này, phái đoàn ngoại giao của Quốc hội Việt Nam hoàn toàn bị động trong việc 9 người đi theo bỏ trốn này và ngay khi sự việc nghiêm trọng này xảy ra, họ cũng đã làm hết trách nhiệm trong việc liên hệ, phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện các hoạt động khắc phục. Chuyện các đoàn doanh nghiệp tham gia cùng với các phái đoàn ngoại giao khi ra nước ngoài là một việc rất dễ hiểu bởi tùy vào tính chất của các cuộc thăm gặp có liên quan đến thúc đẩy xúc tiến thương mại thì việc tham gia của các doanh nghiệp là hoàn toàn dễ hiểu. Bởi ngay như khi cuộc gặp quan trọng cấp thế giới “Thượng đỉnh Mỹ – Triều” diễn ra tại Việt Nam thì chúng ta đều thấy sự hiện diện của đại diện các doanh nghiệp, các cuộc ký kết các hợp đồng thương mại giá trị rất cao diễn ra bên lề các hoạt động ngoại giao chính thức.
Tuy nhiên, để xảy ra một sự việc nghiêm trọng như vậy thì việc xác định tách nhiệm thuộc về cơ quan, đơn vị nào là cần thiết và chắc chắn phải có các hình thức xử lý với các cơ quan, đơn vị, cá nhân đã để xảy ra sự việc đáng tiếc này. Thiết nghĩ, một việc làm cần thiết lúc này là nên công bố danh tính của 9 người này đồng thời tích cực qua con đường ngoại giao nhanh chóng tìm ra và đưa số người này về nước để có các biện pháp xử lý thích đáng.
LOXEBEN
