Đó là tên bài phỏng vấn Nhà báo Đức bà Karin Leukefeld đăng hôm 10-6-2019.
Tên bài viết trong tiếng Đức: „… Weil es nicht so läuft, wie die USA sich das vorgestellt haben …“
Dưới đây là toàn bộ bài viết do tôi chuyển ngữ nhanh:
Bà Karin Leukefeld, chuyên gia Trung Đông có uy tín từ nhiều năm nay, đã thuyết trình theo lời mời của tổ chức Attac ở Augsburg về chủ đề: Yemen – Cuộc chiến bị lãng quên và tình hình hiện tại vùng Vịnh (Mỹ-Iran). Bài nói chuyện sẽ sớm được phát tán trên Internet. Trong cuộc phỏng vấn các khía cạnh được bàn luận, mà trong bài nói chuyện không giữ một vai trò quá lớn. Chúng tôi ghi lại cuộc phỏng vấn dưới đây. Cuộc phỏng vấn được thực hiện bởi Peter Rapke, Thành viên Ban biên tập tại Diễn đàn Đoàn kết và Hòa bình Augsburg.
Iran và Yemen đóng vai trò gì trong các kế hoạch địa chiến lược của Hoa Kỳ và kế hoạch của họ là gì?
Khu vực, nơi Iran và Yemen nằm trong đó, là khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên, dầu khí và là khu vực giao thông chiến lược. Như vậy, 25% trữ lượng dầu của thế giới nằm ở khu vực bán đảo Ả Rập này và Iran cũng có trữ lượng rất lớn. Chúng ta có Biển Đỏ và Kênh đào Suez ở phía tây Bán đảo Ả Rập, các tuyến giao thông rất quan trọng và chúng ta có Vịnh Ba Tư ở phía đông của Bán đảo Ả Rập với lối vào các mỏ dầu ở phía Nam Iraq, Kuwait, Bahrain, Qatar, đó là những tài nguyển rất quan trọng và Châu Âu, cũng như Hoa Kỳ, là những người mua dầu và khí hóa lỏng của Qatar, và để bảo đảm an toàn hơn cho khu vực này, đã có sự triển khai quân sự ở khu vực này kể từ Thế chiến II. Kể cả ngày xưa thời kỳ thuộc địa. Pháp, Anh trong thế kỷ 19. Tất nhiên, điều đó có liên quan đến thực tế là tình hình ở Syria không diễn ra như Mỹ đã tưởng tượng.
Có vẻ như Mỹ muốn thực hiện một thể loại của cuộc chiến mang tính quyết định, về kinh tế và có lẽ là quân sự. Không chỉ ở Trung Đông, mà trên toàn cầu. Tại sao bây giờ?
Điều này có các khía cạnh khác nhau. Có một khía cạnh trong nước ở Hoa Kỳ. Chính quyền bị chia rẽ. Có nhiều cách tiếp cận khác nhau trong Bộ Ngoại giao, trong Lầu năm góc và trong Nhà Trắng, có sự cạnh tranh và mâu thuẫn. Và có một khía cạnh khu vực với tình hình ở Syria và Iraq, bởi vì mọi thứ không diễn ra theo cách mà Mỹ tưởng tượng, với việc lật đổ chính quyền Damascus ở một bên và những thay đổi chính trị ở Iraq có lợi cho Iran. Iran đơn giản có nhiều ảnh hưởng hơn trong khu vực. Về cơ bản, kể từ khi Mỹ can thiệp bất hợp pháp vào năm 2003. Mặt khác, có sự ảnh hưởng ngày càng tăng của Nga, đó là sự tăng cường mạnh của Nga trong khu vực. Tất nhiên, là có liên quan với Trung Quốc. Khu vực này là một phần của dự án Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc và các cảng ở Vịnh Ba Tư, Biển Đỏ, Kênh Suez, cảng Levant, Lebanon và Syria đều là một phần của dự án này. Chúng ta đang ở thời điểm mà các nguồn tài nguyên đang trở nên khan hiếm hơn và một cuộc tranh chấp quốc tế đang gia tăng để mở đường vào với các nguyên liệu thô và để kiểm soát địa chiến lược của họ. Và trong bối cảnh này, người ta phải thấy điều đó.
Ngài có thể hình dung, Mỹ can thiệp quân sự không?
Trước mắt là không, bởi vì có một sự khác biệt rất rõ ràng giữa cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, một người cứng rắn nhất thiết muốn chiến tranh ở Iran, và Bộ trưởng Ngoại giao Pompeo, cựu lãnh đạo CIA, người thích sử dụng các phương tiện khác để từ từ gây bất ổn cho Iran . Ngay cả Tổng thống Mỹ Trump cũng không thực sự có ý định khơi lửa cuộc chiến tranh này, nhưng ông muốn bằng các biện pháp trừng phạt, áp lực kinh tế để khiến Iran phải quỳ gối. Họ không đồng ý với nhau. Và Iran không còn là Iran từ 20 hay 30 năm trước. Iran mạnh về quân sự, có đồng minh ở Nga. Và có nhiều căn cứ trong khu vực, bao gồm của cả Hoa Kỳ, mà cả Anh, Pháp và NATO nói chung, tất nhiên sẽ là mục tiêu của Iran nếu Mỹ hoặc Israel công Iran. Điều này có nghĩa là lợi ích quốc gia mà Hoa Kỳ đưa ra và bảo vệ ở đó. Một mặt, họ nói: Các người không được tấn công chúng tôi, nhưng mặt khác họ cũng sợ bị tấn công.
Ả Rập Saudi có phải là một loại ủy nhiệm của Hoa Kỳ đang cố gắng xem điều gì sẽ xảy ra khi Ả Rập Saudi, ví dụ, B. đang gây chiến ở Yemen? Liên minh này có thể đi xa như thế nào?
Hoa Kỳ từ lâu đã sử dụng Ả Rập Saudi để đảm bảo lợi ích dầu mỏ ở đó. Đó là một viễn cảnh dài hạn. Điều đó bắt đầu sau Thế chiến thứ hai. Sau đó, vào năm 1945, có cuộc gặp của Vua Saud và Roosevelt, nơi điều này đã được thảo luận. Aramco, công ty dầu mỏ của Mỹ-Ả Rập, đã tồn tại từ những năm 1930. Mối quan hệ giữa Ả Rập Saudi và Hoa Kỳ đã có từ lâu dựa trên phương châm: Chúng tôi bảo vệ bạn và bạn bảo đảm dầu cho chúng tôi. Điều đó đã thay đổi với Trump. Ông ta nói: Bạn cũng phải trả tiền cho việc đó, không chỉ bằng dầu, mà cả bằng tiền mặt. Trump là một người vận động hành lang trong ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ. Họ hài lòng về các đơn đặt hàng khổng lồ. Trump làm việc đó tất cả rất cởi mở. Ông ta cũng thích thể hiện những gì Saudis đã mua. Một điều khá rõ ràng là khi có rất nhiều vũ khí ở một nơi mà chúng được sử dụng. Ngành công nghiệp vũ khí sống dựa trên thực tế là vũ khí được sử dụng. Không chỉ Ả Rập Saudi, mà cả Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất trở thành một loại quân đội lính đánh thuê cho Hoa Kỳ, đặc biệt trong cuộc chiến ở Syria thực sự đã trở nên mạnh mẽ. Cuộc thảo luận về một NATO Ả Rập để các quốc gia vùng Vịnh liên kết chặt chẽ hơn, dù sao họ cũng đã có thỏa thuận hợp tác, nên được thực hiện từ từ dưới sự lãnh đạo của Israel.
Điều đó có thể được?
… Israel hiện đã nói rõ rằng họ đã liên lạc với các quốc gia vùng Vịnh, với Qatar từ lâu với Ả Rập Saudi. Và sau gọi là thỏa thuận thế kỷ của Trump để tạo hòa bình giữa Israel và Palestine, ý tưởng này cũng dựa trên việc các quốc gia Ả Rập hợp tác với Israel để gây áp lực với người Palestine và những người vẫn ủng hộ họ. Đó cũng là một kế hoạch kinh tế cần thực hiện, mục tiêu của Hoa Kỳ là rút lui nhiều hơn từ chính khu vực này, bởi vì nhiều nỗ lực chiến tranh gây ra trong xã hội Hoa Kỳ biến động mạnh mẽ và do đó họ muốn người khác chiến đấu cho chính mình. Liệu đây là các lực lượng đặc nhiệm tư nhân, được gọi là dịch vụ bảo mật, luôn có thể có dáng dấp khác nhau.
Thất bại tạm thời ở Syria và ảnh hưởng đang suy giảm ở Iraq có ý nghĩa gì đối với chiến lược quân sự của Mỹ?
Đội hình này (hợp tác với Israel P.R.) không ổn định vì chính sách này không được tất cả các quốc gia Ả Rập ủng hộ. Vì họ phải đối mặt với thực tế là khi Mỹ không còn là quyền lực bảo vệ, họ phải củng cố vị thế của mình và quay sang các nước láng giềng, và thứ hai là họ chuyển sang các cường quốc bảo vệ hiện mạnh hơn và đáng tin cậy hơn trong khu vực Hoa Kỳ. Đó là Nga và về kinh tế, đó là Trung Quốc. EU thực sự hoàn toàn không giữ một vai trò nào cả, EU liên kết chặt chẽ với Mỹ trong chính sách của mình đến mức nó có rất ít ý nghĩa ở các nước Ả Rập. Chúng ta thấy rất rõ điều này ở Iraq, Iraq đã bị chiếm đóng vào năm 2003 trong vi phạm luật pháp quốc tế. Điều này có nghĩa là ảnh hưởng của Iran, mà G. W. Bush đã hợp tác vào thời điểm đó, trở nên lớn hơn và không phải là ảnh hưởng của Hoa Kỳ. Iraq là một quốc gia chủ yếu là người Shiite về tôn giáo … và chính cuộc bầu cử quốc hội gần đây cho thấy rõ ràng rằng Iraq muốn hợp tác với Iran và rất đối nghịch với quân đội Mỹ và sự hiện diện của phương Tây. Mỹ đã tính toán sai hoàn toàn ở đây, đã mất Iraq trong một thời hạn dài. Iraq có sự hợp tác rất rõ ràng với Syria, Nga và Iran. Quân sự và tình báo, mọi thứ dưới con mắt của Hoa Kỳ, những người không còn thể làm gì được.
Có thể hình dung rằng Nga sẽ can thiệp quân sự nếu Iran bị tấn công? thí dụ bởi Israel?
Đó là câu hỏi 100.000 €. Israel đang tấn công Iran theo tuyên bố của chính họ chính tại Syria. Họ thường xuyên bắn phá “các vị trí của Iran” ở Syria. Không có những đơn vị quân đội hợp nhất lớn của Iran ở Syria, mặc dù Syria hợp tác với Iran. Tôi nghĩ, Mỹ có đủ ảnh hưởng đối với Israel nên họ chưa tấn công Iran. Và Nga, nước có mối liên hệ rất tốt với Israel, cố gắng liên lạc thông qua đối thoại. Hiện tại có một cuộc họp của các cố vấn an ninh từ Nga, Mỹ và Israel ở Jerusalem vào tháng Sáu. Nga nói chuyện với người Iran, người Israel, họ cố gắng bằng mọi cách để giải quyết các vấn trên cơ sở đối thoại. Đồng thời họ cũng đe dọa quân sự, thí dụ, họ đã bố trí các hệ thống phòng không mới này ở Syria và tuyên bố rõ ràng rằng Iran là đối tác chiến lược của chúng tôi trong khu vực. Tôi nghĩ nếu Israel tấn công Iran, Hezbollah và Iran sẽ đánh trả. Và Nga sẽ phải hành xử tương ứng vì lực lượng và căn cứ riêng của họ ở Syria tại Tartu và Hmeimim. Nhưng Nga sẽ làm mọi thứ có thể để tránh một cuộc xung đột quân sự như vậy.
Về Yemen. Những nhóm nào đóng vai trò lớn hơn ở đó và họ đang hành động vì quyền lợi hay sự ủy thác của ai?
Yemen là một bức tranh khảm. Có một số lượng đáng kinh ngạc của các bộ lạc khác nhau ở đó. Có những bộ lạc hợp tác một phần với UAE hoặc với Ả Rập Saudi. Anh đóng một vai trò ở đó ở phía nam bán đảo Ả Rập. Chúng ta có chính phủ được quốc tế công nhận dưới sự lãnh đạo của ông Al Hadi. Ông là một người đàn ông Ả Rập Saudi và có khá ít người đi theo. Ngoại trừ sự hỗ trợ từ Ả Rập Saudi, UAE và Châu Âu. Sự hỗ trợ này lớn hơn so với ở trong nước. Có một loại phong trào tập hợp tiến bộ ở phía nam xung quanh Aden. Phong trào này không đứng về phía Huthis cũng không đứng về phía Al Hadi. Tuy nhiên, nó rất yếu, không có hỗ trợ quốc tế cho họ. Phong trào Houthi từ phía bắc của đất nước thực sự đại diện cho một số lượng lớn người Yemen, gần 50% dân số. Về mặt quân sự, họ được Hezbollah hỗ trợ ở Lebanon và, ở một mức độ nào đó, bởi Iran. Nhưng không nhiều như mức chính phủ Al-Hadi qua Ả Rập Saudi. Người Huthis thí dụ không có không quân. Nhưng họ là những chiến binh rất quyết tâm. Phong trào có một lịch sử lâu dài, được gắn bó trong dân chúng, và cả về mặt tôn giáo, họ là người Saidite và thuộc về gia đình Hồi giáo Shiite. Nhưng không giống như người Shiite ở Tehran. Al Hadi và phong trào tập hợp thuộc về nhóm Hồi giáo Sunni.
Người Huthis thực sự đã thành công, có lúc tiến tới Aden, và sau đó đã bị đẩy lùi bởi sự can thiệp năm 2015 của Ả Rập Saudi. Đây là những tổ chức nội bộ của Yemen thực sự có vai trò. Nhưng người ta phải nói rằng các các bộ lạc thay đổi thái độ hết lần này đến lần khác. Xã hội bộ lạc này rất khó đánh giá. Và sau đó, có một dải đất rộng lớn chạy từ phía nam đến biên giới với Ả Rập Saudi, do Al Qaeda, Wahhabi kiểm soát, như ở Ả Rập Saudi. Một mặt, họ là yếu tố gây bất an cho toàn bộ Yemen, mặt khác, họ là lý do khiến các lực lượng đặc biệt Mỹ hoặc người châu Âu có thể can thiệp vào đó trong khuôn khổ của “cuộc chiến chống khủng bố”.
Bà Leukefeld, cảm ơn bà nhiều.
Nguồn tin và ảnh:
https://www.nachdenkseiten.de/?p=52414
Hồ Ngọc Thắng
Nguồn: Mõ làng
