Trong 36 kế của binh pháp Tôn Tử, ly gián kế là kế thâm hiểm nhất, lại dễ ăn nhất.
Ly gián kế hay còn gọi là kế phân hóa, chia rẽ, chia cắt, gây mất đoàn kết. Ví dụ, nếu để hai nước phối hợp đánh mình, chắc mình không đánh lại. Bởi vậy, dùng ly gián kế là kế làm sao cho hai nước ấy nghi ngờ nhau, khích bác nhau, dẫn đến đánh nhau; đợi đến lúc chúng đánh nhau đứa chết đứa ngất ngư, lúc ấy mình ra tay tiêu diệt cả hai. Hay một ví dụ nhỏ hơn, để hai đứa ấy chơi thân với nhau, mình vừa bất lợi vừa bực. Vậy là bèn ra một chiêu ly gián kế, khiến cho hai đứa nghi ngờ nhau, khích bác nhau, rồi bỏ nhau. Thế là mình được lợi, lại vừa khỏi gai con mắt.
Hơn 2.000 năm sau, Tôn Tử có một đệ tử cực kỳ thông minh, và xem ra còn giỏi hơn thầy mình nhiều, đó là Israel. Năm 1948, khi tuyên bố lập quốc, Israel chỉ có nửa triệu dân, trong lúc phải đối mặt ngay với cuộc chiến tranh chống lại cả khối Ả Rập có trên 100 triệu dân. Vậy mà trong suốt quá trình gần 80 năm tồn tại, Israel đã vận dụng chiêu “Ly gián kế” khiến cho khối Ả Rập mất đoàn kết, nghi ngờ, khích bác, dẫn đến đánh nhau tơi bời khói lửa. Trong lúc Israel thì ung dung “Tọa sơn quan hổ đấu”.
Phát ngôn của Trump mới đây sẽ khiến band cuồng Mỹ bài Tàu vui mừng, tung hô Mỹ lên mây. Nhưng đừng vội mừng vì đây là kế ly gián rất thâm hiểm của con buôn như Trump, người thường khó có thể nhìn ra. Hãy nhớ ai mới là kẻ sát vách nhà mình, nước xa không cứu được lửa gần đâu. Nên nhớ xưa nay ai mới là đối tác chính nhập nông sản của Việt Nam trong khi các thị trường khó tính như Mỹ và Châu Âu nó từ chối vì dư lượng thuốc bảo vệ thực vật quá cao. Chọc giận ai cũng được nhưng đừng bao giờ chọc giận TQ. Nó đóng cửa khẩu bao nhiêu tháng thì nông dân Việt điêu đứng bấy nhiêu. Thị trường của TQ là một thị trường béo bở, không chỉ riêng Việt Nam mà rất nhiều nước trên thế giới đang tìm cách đầu tư vào đây. Biết vận dụng nó để phát triển kinh tế mới là điều tốt.
TQ là kẻ thù ngàn năm nhưng Mỹ cũng chẳng tốt lành gì. Quan điểm ngoại giao của Việt Nam hiện nay rất ổn, nên biết phát huy nó để thúc đẩy nền kinh tế nước nhà. Người thông minh là biết lợi dụng, hài hòa và biết điều phối kẻ thù để làm lợi cho bản thân. Đó mới là thức thời./.