Những ngày qua, báo chí viết nhiều về Đại tướng, viết nhiều về những tình cảm sâu nặng mà các tầng lớp nhân dân dành cho ông. Song ít ai để ý đến đức tính đáng trân trọng ở các con ông về cách ứng xử với nhân dân. Suốt từ chiều ngày 6/10 cho đến hết ngày 13/10, vậy là một tuần các anh chị đã đứng đó, hầu như không ngủ để đáp lễ hàng chục vạn người dân vào viếng Đại tướng.
“Hổ phụ sinh hổ tử” Đấy là câu thành ngữ mà người đời dùng để ca ngợi những gia đình mà cha con đều thành danh. Phần nào nó nghiêng về khen ngợi, khích lệ hậu duệ nhiều hơn. Bấy lâu nay, chắc là với tính khiêm nhường của mình nên ít ai biết tới các “hổ tử” cũng như các “ái nữ” của Đại Tướng. Nhưng chỉ với một cử chỉ đó thôi đã thấy các anh, các chị đã không làm hổ danh Người.
Bắt đầu từ đêm đầu tiên Đại tướng qua đời, nhiều người dân thủ đô đã đến đứng suốt đêm trước ngôi nhà 30 Hoàng Diệu, nơi ở của Đại tướng. Trái tim nhạy cảm của những người con của ông đã nhận thấy đó là tín hiệu mà họ phải đáp lại. Ngay hôm sau họ đã quyết định mở rộng cánh cửa nhà mình để những ai yêu thương Người đều có thể đến gần linh hồn Người. Rồi tự nhiên như thế, không cần một dòng thông báo trên báo chí nhưng ai cũng biết, khắp nơi dân chúng đổ về lặng lẽ nối nhau, tay cầm hoa vào viếng Đại tướng. Kể từ hôm đó, những người con, những người cháu của Người, trong trang phục màu đen, đứng lặng chứng kiến tấm lòng thơm thảo của những người bình dân với cha mình.
Tôi không thể hình dung ra được sức mạnh nào đã nâng họ đứng vậy suốt một tuần liền. Có lẽ, chỉ có sức mạnh có từ trong dòng máu đức hạnh của người cha, cùng sức mạnh siêu nhiên của vạn vạn người dân đã giúp họ làm việc đó. Bất chợt tôi nghĩ đến truyền thống gia đình trong dòng máu những người con của Đại tướng.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp kết hôn lần đầu với bà Nguyễn Thị Quang Thái vào năm 1933. Bà Thái là em gái nhà yêu nước Nguyễn Thị Minh Khai vợ của Lê Hồng Phong, Tổng bí thư ĐCS Việt nam (sau Trần Phú) năm 1943. Mối tình đầu đẹp đẽ đó đã ban tặng cho ông bà cô con gái Võ Hồng Anh vào năm 1939. Một năm sau, ông rời gia đình đi hoạt động cách mạng. Rồi bà Quang Thái bị Pháp bắt giam ở Hỏa Lò và hy sinh ở đó. Mẹ mất, Hồng Anh được đưa về quê sống với ông bà nội, mãi đến năm 1946 mới gặp lại cha lần đầu. Sau đó, Hồng Anh được chính phủ bố trí đưa sang học tại Quế Lâm và Khu học xá Nam Ninh, Trung Quốc.
Năm 1954, Hồng Anh được đưa sang Liên Xô theo học Trường Thiếu nhi Việt Nam Internat Moskva. Năm 1959, Võ Hồng Anh theo học ngành Vật lý lý thuyết lượng tử ở trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Lomonosov Moskva. Tốt nghiệp năm 1965 với bằng đỏ (hạng ưu), về nước Hồng Anh được phân công làm cán bộ nghiên cứu thuộc Ban Toán – Lý, Ủy ban Khoa học Kỹ thuật Nhà nước rồi sang Liên Xô bảo vệ luận án Phó Tiến sĩ Toán – Lý và được mời làm việc tại Viện Liên hợp Nghiên cứu hạt nhân Quốc tế Dubna và được phong học hàm Giáo sư.
Năm 1987, bà về nước kinh qua nhiều vị trí tại các viện, trung tâm năng lượng, vật lý. Được tặng Giải thưởng Khoa học Quốc tế Kovalevskaia. Giáo sư Võ Hồng Anh qua đời vào năm 2009 vì suy tim.
Năm 1946, đại tướng Võ Nguyên Giáp tái hôn với Giáo sư Đặng Bích Hà, con gái của Giáo sư Đặng Thai Mai. Ông bà có với nhau 4 người con, 2 gái và 2 trai, tất cả đều giỏi giang và thành đạt.
Người con gái đầu là Võ Hòa Bình (SN1951) đã tốt nghiệp khoa vật lý, trường đại học tổng hợp Hà Nội. Ra trường, chị về công tác tại nhà máy chế tạo bán dẫn thuộc Tổng cục kĩ thuật, Bộ quốc phòng. Ở Tổng cục kỹ thuật, chị đã trưởng thành thành Phó giám đốc Công ty điện tử Sao Mai của Quân đội. Những năm trước khi nghỉ hưu chị được rút lên công tác ở Cục quản lý khoa học công nghệ Bộ Quốc phòng.
Con giái thứ hai là Võ Hạnh Phúc (1952). Hạnh Phúc đã theo học ngành vật lý tại trường Đại học Tổng hợp Lomonoxop (Liên Xô cũ). Về nước chị công tác ở Viện vật lý thuộc Viện khoa học Việt Nam.
Hiện chị là Ủy viên Hội đồng quản trị Tập đoàn HIPT, chuyên cung cấp các giải pháp công nghệ thông tin, cung cấp các thiêt bị tin học, tích hợp hệ thống, phát triển phần mềm, cung cấp dịch vụ CNTT và truyền thông, đào tạo và chuyển giao công nghệ, cung cấp dịch vụ bảo hành, bảo trì các sản phẩm CNTT, nghiên cứu, thiết kế, sản xuất và phân phối các thiết bị đầu cuối viễn thông. Những kiến thức được đào tạo bài bản từ ngôi trường danh tiếng Lomonoxop đã giúp chị nhiều trong công việc.
Người con trai trưởng của Đại tướng được ông đặt tên Võ Điện Biên (1954), hiện là Giám đốc Công ty CP Đông Sơn. Hoạt động trên lĩnh vực khoa học công nghệ. Chuyên cung cấp các thiết bị máy móc kĩ thuật đa ngành cho các cơ quan, doanh nghiệp.
Võ Điện Biên vốn là một chàng trai thông minh. Từ khi tốt nghiệp phổ thông vào loại suất sắc, anh đã được gửi sang học ở Học viện Kĩ thuật Hàng không Giucopxki, liên bang Xô Viết. Học viện mang tên GS Giucopxki là trung tâm hàng đầu đào tạo cán bộ cho ngành khoa học hàng không và nghiên cứu hàng không vũ trụ.
Ra trường, anh trở về phục vụ cho quân đội. Gần đây, ở cái tuổi ngưỡng cửa hưu trí, anh quyết định đem những kiến thức cùng kinh nghiệm của mình sang để phát triển một lĩnh vực rất cần cho phát triển đất nước, lĩnh vực khoa học công nghệ. Võ Điện Biên có 4 đứa con 3 trai, 1 gái. Các con anh đều rất ngoan ngoãn, học giỏi.
Con trai út là Võ Hồng Nam (1956), hiện là Giám đốc Công ty CP Máy tính Truyền thông Hồng Nam. Tốt nghiệp đại học Bách khoa chuyên ngành vật lý. Từ năm 1979 Hồng Nam đã nuôi chí đi sâu nghiên cứ về công nghệ bán dẫn, anh vào làm trợ lý cho nhà máy sản xuất bán dẫn thuộc Tổng cục kỹ thuật Bộ Quốc phòng.
Năm 1984 Võ Hồng Nam sang Hunggari làm thực tập sinh kĩ sư công nghệ ở Liên hiệp vi điện tử MEV – Buddapest, rồi kĩ sư lập trình ở viện nghiên cứu máy tính và tự động hóa Buddapest.
Về nước, Hồng Nam vẫn làm việc trong lĩnh vực yêu thích của anh. Từ năm 2009 Hồng Nam trở thành giám đốc công ty CP máy tính, truyền thông Hồng Nam, một doanh nghiệp làm ăn phát đạt.
Tất cả các con của Đại tướng đều được đào tạo và hoạt động trên lĩnh vực khoa học cơ bản như vật lý, điện tử, công nghệ thông tin, những ngành nghề mà từ khi đang là Phó Thủ tướng phụ trách khoa học kĩ thuật ông rất quan tâm, khuyến khích. Tất cả họ đều rất thành đạt.
Thành đạt nhất trong lĩnh vực công nghệ thông tin phải kể đến người con rể Trương Gia Bình, chủ tịch hội đồng quản trị FPT, chồng chị Võ Hạnh Phúc (gần đây anh chị đã chia tay).
Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn đặt tên con, cháu theo ước vọng của ông về đất nước. Người con trai Võ Điện Biên được lấy tên theo sự kiện lịch sử giải phóng Điện Biên Phủ năm1954. Hai con gái Võ Hòa Bình, Võ Hạnh Phúc thể hiện mơ ước về ngày hạnh phúc của đất nước. Người con út Võ Hồng Nam là niềm mong ước về một miền Nam rực cờ hồng.
Đến lượt cháu mình, hai con của Võ Hồng Nam được ông đặt tên là Võ Hoài Nam – nhớ mong miền Nam – và Võ Thành Trung như lời thề nguyền tận trung với nước. Hoài Nam và Thành Trung được cha dạy võ từ năm 3 tuổi theo truyền thống con nhà võ nên khi lớn lên đều trở thành những thanh niên rắn rỏi, cường tráng.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn là người nặng tình, nặng nghĩa. Trong nhà ông trưng bày rất nhiều kĩ vật về bà Quang Thái – người vợ đầu đã hi sinh. Để nhắc nhở các thành viên gia đình luôn nhớ đến bà, vào những ngày 27/7, giỗ, tết là dịp cả gia đình luôn lên nghĩa trang Mai Dịch để sửa sang, vệ sinh cho phần mộ, thắp hương cho bà Thái. Cử chỉ ân nghĩa đó cùng với những đức tính bao dung đã ngấm sâu vào dòng máu các thế hệ tiếp theo.
Nguồn: Mõ làng