Về quê ra, tàu dừng ở ga HN lúc 5 giờ sáng, trèo lên taxi từ trong ga định bụng về nhà cho nhanh vì buồn ngủ. Hà nội lất phất mưa, xe mới ra khỏi cổng ga chừng vài chục mét bổng nghe rầm. Nhìn sang bên trái, một chiếc xe máy có lẽ bị chói đèn ô tô sập xuống cống. Đó là cái cống lớn giữa đường Lê Duẫn bị mất nắp. Rõ ràng đã có ai đó cắm một chiếc cành lá xanh, song có lẽ vì lóa đèn pha, hơn nửa cành lá hơi bé. Bảo tay lái xe dừng lại xem sao, hắn ngoái cổ lại nhìn, nói người không sao rồi cứ nhấn ga.
Vừa buồn vừa thất vọng, vừa nuốn chửi. Buồn vì chính quyền bất lực không quản nổi cái nắp cống để dân lành sập bẫy. Người vừa rồi có lẽ là đi chậm, chứ nếu đi nhanh thì chắc là có tang rồi. Cái nắp cống là cái phải có của cái cống và nó có từ thời Pháp thuộc. Vậy nhưng cả hàng trăm năm tồn tại chẳng có sao, bỗng dưng mấy năm nay nắp cống mất liên tục. Nơi phố vắng mất đã đành, đằng này nó cách cửa ga Hà Nội có chục mét, nơi mà suốt ngày đêm đông như trẩy hội vẫn mất.
Ai quản lí cái nắp cống, giao thông công chính, sở cấp thoát nước hay chính quyền phường sở tại. Dân đen chẳng biết được mà chửi, còn sự thật thì từ lâu lắm rồi quanh cái nắp cống có hai biểu hiện lộ rõ nhà nước ta yếu kém. Thứ nhất, chẳng có con đường nào ở thủ đô (mà có lẽ cả các nơi khác) cái nắp cống nằm phẳng phiu cùng với mặt đường nhựa. Ông rải nhựa đường cứ rải, ông làm nắp cống cứ làm, cái cao cái thấp. Có nơi đường làm xong, đoạn cái nắp cống nhô cao hơn đường nửa đề xi mét. Đoạn có cái nắp cống thụt sâu nửa đề xi mét, ô tô, xe máy lưu thông vấp, thụt rầm rầm. Đường Hà Nội vốn đông, chẳng tránh được, nhiều khi thôi đành sập hố. Thứ hai, mất nắp cống. Cái nắp cống bằng gang có lẽ nặng đến cả vài chục kí lô nằm giữa đường quang vẫn bị mất. Vô lí thật, cái nắp cống to nặng như vậy muốn lấy lên, chở đi, đâu phải dễ. Nếu đi bằng xe máy mà chở thì cũng cồng kênh, đêm đêm cảnh sát cơ động, đội 141 quần thảo cả đêm mà. Còn nếu lấy bằng ô tô, xe bò thì cũng phải dừng lại giữa đường, móc cái nắp lên. Nghĩ xa một tí nữa, nếu có lấy được thì cũng phải có nơi tiêu thụ. Các hàng sắt vụn, các lò nung gang phải thu mua mới tiêu thụ được.
Ấy vậy mà cái nắp cống vẫn mất và xưa nay chưa thấy báo chí nói đến vụ nào bị bắt.
Không lẽ bắt trừng trị kẻ lấy cái nắp cống khó đến thế. Chẳng lẽ các vị nói rằng cái nắp cống giá trị chưa đến mức xử phạt bằng hình sự nên thôi. Cái nắp cống nhìn thấy ở hàng sắt vụn thì nó đã là sắt vụn người ta mua được nên thôi. Hay lại vin vào cớ chưa có điều nào trong luật hành chính nói để xử phạt hành vi trộm cắp, tiêu thụ cái nắp cống, chưa có điều nào quy định cái nắp cống không phẳng, người đi vấp ngã bị thương, nên không làm. Dẫu chưa có thì cũng bổ sung ngay, thông báo ngay lên phương tiện thông tin đại chúng như chuyện cái mũ bảo hiểm ấy mà răn đe. Nên nhớ rằng vô trách nhiệm với cái nắp cống là vô cảm với cái mạng sống của con người đấy.
Chưa hết, với tay lái taxi, định bụng tụt xuống xe không đi nửa nhưng trời mưa, hành lí nặng, đành bấm bụng ngồi vậy. Nhưng nghĩ, con người mình bây giờ cũng vô cảm với đồng loại lắm. Không ít tai nạn giao thông, người bị thương nằm đó không ai cấp cứu nhưng người xúm vào xem thì đông đến tắc đường. Đây đó còn có trường hợp tranh thủ hôi của.
Đến lúc hạ hỏa, hỏi chuyện tay lái xe về chuyện ứng xử trên đường mỗi khi gặp tai nạn, có một ý hắn nói làm mình cũng suy nghĩ. Cấp cứu người ta làm được, bế lên xe chở đi viện làm được, dẫu có phải về vệ sinh máu me mất cả ngày nhưng không ngại bằng khi vô bệnh viện phải viết tờ khai, kí xác nhận đủ thứ giấy tờ. Đến khi nạn nhân có làm sao hay có liên đới đến án giao thông thì bị mời đến cơ quan công quyền trình bày, phiền phức lắm.
Vậy là vẫn còn những quy định chỉ muốn giành thuận lợi pháp lí về người quản lí, còn đẩy khó khăn về phía người dân tốt bụng. Liên hệ rộng ra thì hóa ra còn nhiều lắm. Ví như cái quy định phạt xe chính chủ, thay vì cơ quan công quyền phải đi xác minh xem cái xe đó có hợp pháp không thì lại quy định phạt người dùng nó mà không có giấy đăng kí. Ví như, đáng ra cơ quan công quyền phải đi tìm cho ra thằng sản xuất mũ đểu, buôn bán mũ đểu thì lại lăm le đi phạt nguời đội…
Nguồn: Mõ làng
