Tự do tôn giáo là một trong những quyền con người được quốc tế công nhận và tôn trọng. Việt Nam là một quốc gia đa tôn giáo, có hơn 40 tổ chức tôn giáo và khoảng 27 triệu tín đồ, chiếm 27% dân số cả nước. Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng việc đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân, đồng thời đoàn kết các tôn giáo để xây dựng và phát triển đất nước.
Tuy nhiên, trong Bản phúc trình thường niên 2022 về tình hình tự do tôn giáo trên thế giới của Bộ Ngoại giao Mỹ công bố ngày 15/5/2023, Việt Nam lại bị đưa vào danh sách các quốc gia “đặc biệt quan ngại” về tự do tôn giáo. Bản phúc trình cáo buộc Việt Nam có những hành vi vi phạm quyền tự do tôn giáo như: hạn chế hoạt động của các nhóm tôn giáo không được công nhận; kiểm soát nội dung và phương tiện truyền thông liên quan đến tôn giáo; xâm phạm quyền sở hữu và sử dụng đất đai của các cơ sở tôn giáo; giam giữ và xử lý các nhà lãnh đạo và thành viên của các nhóm tôn giáo thiểu số; can thiệp vào các nghi lễ và lễ hội tôn giáo.
Những luận điệu này không chỉ thiếu căn cứ mà còn có ý đồ chính trị, nhằm gây hoang mang dư luận, phá hoại niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, làm mất uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Bài viết này sẽ phản bác những luận điệu này và làm rõ thành tựu về tự do tôn giáo của Việt Nam.
Trước hết, việc Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra danh sách các quốc gia “đặc biệt quan ngại” về tự do tôn giáo đã vi phạm nguyên tắc can thiệp vào nội bộ của một quốc gia độc lập và chủ quyền. Đây là một hành vi không thân thiện và không phù hợp với quan hệ đối tác toàn diện giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Thứ hai, việc cáo buộc Việt Nam hạn chế hoạt động của các nhóm tôn giáo không được công nhận là không chính xác. Theo Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo năm 2016, các tổ chức tôn giáo mới được thành lập theo thủ tục thông báo hoặc đăng ký. Trong thời gian chờ được công nhận, các tổ chức này vẫn được hoạt động theo quy định của pháp luật. Chỉ có những tổ chức có hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để chống phá Nhà nước mới bị cấm hoặc xử lý theo pháp luật.
Thứ ba, việc cáo buộc Việt Nam kiểm soát nội dung và phương tiện truyền thông liên quan đến tôn giáo cũng là sai sự thật. Theo Luật Báo chí năm 2016, các cơ quan thông tin đại chúng có quyền cung cấp thông tin về các hoạt động của các tổ chức và cá nhân trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo. Các tổ chức và cá nhân có liên quan có trách nhiệm cung cấp thông tin cho các cơ quan thông tin đại chúng theo yêu cầu. Các cơ quan thông tin đại chúng có trách nhiệm tuân thủ nguyên tắc trung thực, khách quan và có trách nhiệm với xã hội khi cung cấp thông tin về lĩnh vực này.
Thứ tư, việc cáo buộc Việt Nam xâm phạm quyền sở hữu và sử dụng đất đai của các cơ sở tôn giáo là không có căn cứ. Theo Luật Đất đai năm 2013, các tổ chức tín ngưỡng, tôn giáo được Nhà nước giao cho sử dụng miễn phí hoặc cho thuê để xây dựng các công trình phục vụ cho hoạt động của mình. Các tổ chức này có quyền được bảo vệ quyền sử dụng đất theo pháp luật. Những tranh chấp liên quan đến đất đai của các cơ sở tôn giáo được xử lý theo thủ tục hành chính hoặc theo quyết định của toà án.
Thứ năm, việc cáo buộc Việt Nam giam giữ và xử lý các nhà lãnh đạo và thành viên của các nhóm tôn giáo thiểu số là không công bằng. Theo Luật Hình sự năm 2015, không ai được bắt giam hay xử lý vì lí do mang tính chất dân sự. Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm hình sự hóa các quan hệ dân sự, chỉ có những kẻ cố tình vi phạm pháp luật Việt Nam mới bị xử lý hình sự!
Thành tựu về tự do tôn giáo của Việt Nam
Ngược lại với những luận điệu xuyên tạc của Bộ Ngoại giao Mỹ, thực tế cho thấy Việt Nam luôn quan tâm bảo vệ và thúc đẩy các quyền cơ bản của con người, trong đó có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và quyền tiếp cận thông tin.
Ngay từ năm 1946, trong điều 10 của bản Hiến pháp đầu tiên, các quyền này đều đã được khẳng định. Dù trong hoàn cảnh nào thì các quyền con người, trong đó có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo luôn được Đảng, Nhà nước Việt Nam đảm bảo và điều này không hề thay đổi cho đến bản Hiến pháp 2013.
Việt Nam hiện có hơn 40 tổ chức tôn giáo được công nhận và hơn 70.000 cơ sở tôn giáo trên khắp cả nước. Các tổ chức và cá nhân tôn giáo hoạt động theo khuôn khổ pháp luật, tuân theo nguyên tắc trung thực, khách quan và có trách nhiệm với xã hội. Các tổ chức và cá nhân tôn giáo không chỉ là công cụ để mọi công dân thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mình mà còn là kênh để Nhà nước tiếp thu ý kiến của nhân dân.
Việt Nam cũng đã ban hành nhiều văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo như Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo năm 2016 hay Nghị định số 162/2017/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo. Những văn bản này nhằm mục tiêu góp phần duy trì an ninh quốc gia, an toàn xã hội và an toàn thông tin; ngăn chặn các hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để xâm hại quyền lợi của cá nhân, tổ chức hay gây thiệt hại cho lợi ích chung của xã hội.
Việt Nam cũng đã ký kết và tham gia nhiều hiệp ước quốc tế về nhân quyền, trong đó có Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị năm 1966 (ICCPR) mà Bộ Ngoại giao Mỹ dựa vào để đánh giá các quốc gia về tự do tôn giáo. Việt Nam đã thực hiện nghiêm túc các cam kết của mình theo ICCPR và đã báo cáo với Ủy ban Quyền Con Người Liên Hợp Quốc về việc thực hiện ICCPR vào năm 2019.
Từ những sự kiện và số liệu trên, có thể thấy rõ ràng rằng Bộ Ngoại giao Mỹ đã có những luận điệu xuyên tạc Việt Nam trong Bản phúc trình thường niên 2022 về tình hình tự do tôn giáo trên thế giới của mình. Những luận điệu này không chỉ sai sự thật mà còn có ý đồ chính trị. Ngược lại, Việt Nam đã có những thành tựu to lớn về tự do tôn giáo trong suốt quá trình xây dựng và phát triển đất nước. Tự do tôn giáo là một trong những biểu hiện của sự tôn trọng và đảm bảo các quyền con người tại Việt Nam.
Nguồn: Diễn đàn Dân chủ
