Đội tuyển Italy và những học trò của Zeman

Huấn luyện viên Zdenek Zeman. Ảnh: Getty Images

Trận gặp Áo ở vòng 1/8 đêm 26/6 tới nhiều khả năng sẽ chứng kiến bộ ba Veratti-Insigne-Immobile lần đầu tiên sát cánh bên nhau cho Italy ở một giải đấu lớn. Họ từng cùng dự World Cup 2014 ở Brazil, nhưng chưa khi nào cùng thi đấu. Verratti vắng mặt ở EURO 2016 do chấn thương. Cũng vì chấn thương, anh không ra sân ở hai trận đầu vòng bảng EURO 2020 khi Insigne và Immobile đá chính và khi anh đá từ đầu trận gặp xứ Wales thì hai người kia lại được nghỉ ngơi.

Từ Serie B đến hào quang châu lục

Sẽ tuyệt vời hơn nếu chữ “hào quang” được thay bằng “vinh quang”, nhưng không sao cả. Vinh quang có thể đợi đến sau ngày 11/7, chứ hào quang thì đã có rồi, khi Italy đang thắp sáng cả EURO 2020 bằng lối chơi cống hiến và cảm hứng vô tận, mà trong đó, cả ba học trò cũ của Zeman đã có phần đóng góp quan trọng.

Nhà cầm quân nổi tiếng với tư tưởng bóng đá tấn công này tâm sự một cách hãnh diện trên nhật báo La Gazzetta dello Sport sau khi chứng kiến Immobile “dọn cỗ” cho Insigne ghi bàn ấn định thắng lợi 3-0 trước Thổ Nhĩ Kỳ: “Tôi nhớ lại họ đã từng hiểu nhau thế nào trên sân, cách họ nhắm mắt cũng tìm thấy nhau, cách họ nói cùng một ngôn ngữ, cách họ di chuyển có bóng và không bóng. Tôi hi vọng, và tin rằng, đó là những điều tôi đã giúp họ học hỏi được ở Pescara”.

Zeman không cần khiêm tốn, bởi đó là thực tế. Cứ nhìn Immobile mà xem. Trước khi được Pescara mượn từ Juventus năm 2011, Immobile đã chơi cho Siena và Grosseto (cũng theo dạng mượn), nhưng chỉ ghi được vẻn vẹn 2 bàn trong 20 lần ra sân. Chàng trai 20 tuổi khi đó hoang mang không biết mình sẽ ra sao, còn cơ hội gì không. Zeman đã cho anh câu trả lời.

Trong mùa giải kỳ diệu đó của Pescara, Immobile ghi đến 28 bàn thắng trong 37 trận và vụt sáng thành ngôi sao. Bí quyết chẳng có gì lạ: Zeman đem anh kết hợp với Insigne, cầu thủ nhỏ tí xíu mà ông đã làm việc cùng ở mùa giải trước đó, khi cầm quân ở Foggia. Được mượn từ Napoli, Insigne ghi 19 bàn cho Foggia ở Serie C mùa 2010-11 và rồi khi Zeman chuyển tới Pescara, anh nằng nặc xin Napoli cho được đi theo người thầy. Và tiếp tục tỏa sáng. Insigne ghi 18 bàn, cùng Immobile tạo nên cặp tấn công hủy diệt ở Serie B, trong mùa giải mà Pescara ghi đến 90 bàn thắng, nhiều gấp rưỡi bất kỳ đội nào khác tại giải.

Tiền đạo Ciro Immobile của Italy ăn mừng bàn thắng vào lưới đội Thổ Nhĩ Kỳ trong trận đấu bảng A giải EURO 2020 ở Rome, Italy, ngày 11/6/2021. Ảnh: THX/TTXVN

Không quá nếu nói chính Zeman cho cả hai chàng trai này sự nghiệp, bằng những triết lý và kỹ thuật bóng đá tấn công ông theo đuổi cả đời. Insigne mang kiến thức trở về Napoli và trở thành ngôi sao suốt 10 năm qua, ghi hơn 100 bàn tại Serie A. Immobile lận đận hơn, khi phải lang bạt quá nhiều nơi và phải chơi quá nhiều loại chiến thuật không phù hợp, nhưng khi cập bến lành Lazio năm 2016, gặp được minh sư Simone Inzaghi, bản năng “sát thủ” nơi anh được đánh thức trở lại. Immobile ghi 150 bàn cho Lazio chỉ trong 5 mùa, giành Vua phá lưới Serie A (và Chiếc giày vàng châu Âu) năm 2020 với 36 bàn thắng.

Verratti cũng có thể không phải Verratti của ngày hôm nay nếu không nhờ tay Zeman, cho dù anh hiếm khi ghi được bàn thắng. Trong sơ đồ tấn công 4-3-3 của Zeman, với Insigne bên trái và Immobile đá cắm, Verratti chính là người châm ngòi từ giữa sân, với khả năng quan sát và chuyền bóng thượng hạng dù mới 19 tuổi. Những phẩm chất siêu đẳng của cầu thủ cao có 1m65 này được Zeman nhìn thấu và khai thác tốt nhất, nên chẳng ngạc nhiên khi anh được nhà giàu PSG chiêu mộ ngay sau mùa giải năm đó và lập tức trở thành trụ cột trong đội hình toàn ngôi sao của HLV Carlo Ancelotti.

Chín năm qua, Verratti chưa khi nào đánh mất vị thế thủ lĩnh tuyến giữa của PSG. Anh là cầu thủ Italy đầu tiên trong lịch sử được gọi đến World Cup và EURO mà chưa từng chơi một trận nào ở Serie A.

Hát tiếp hùng ca Pescara

Không khó để thấy Italy bây giờ chẳng khác gì Pescara 10 năm về trước, vẫn với Insigne bên trái, Immobile đá cắm và Verratti hoạt động tự do phía sau hai người bạn cũ. Dù Mancini có thừa nhận hay không, thì những gì ông đang áp dụng với bộ ba này là thứ Zeman đã thấy từ rất lâu. Zeman đã giúp bộ đôi Insigne-Immobile cùng nhau ghi 46 bàn khi họ còn măng sữa, và nhiệm vụ của Mancini là đưa họ tiếp tục cùng nhau nâng bước màu thiên thanh ở EURO 2020 này.

Mười năm đã trôi qua, các cậu bé ngày nào đã là những người đàn ông trưởng thành thực thụ, những người đủ sức gánh trên vai kỳ vọng của cả đất nước. Insigne đã nói trước giải: “Chúng tôi cùng có mặt tại đây, có nghĩa là cả ba đều đã làm rất tốt kể từ sau khi rời Pescara mùa giải đó. Chúng tôi đã chiến thắng cùng nhau ở Pescara, và chúng tôi muốn làm lại điều đó tại đội tuyển quốc gia”.

Với việc Áo không phải là đối thủ được đánh giá cao, rất có thể HLV Mancini sẽ lần đầu tiên tại EURO 2020 tung cả ba học trò của Zeman khi xưa vào sân từ đầu, thay vì tiếp tục dùng Locatelli ở vị trí của Verratti. Điều đó không có nghĩa là Verratti bị đánh giá thấp hơn, mà ngược lại, Mancini cần kiểm tra đội hình mạnh nhất ông có trong tay để chuẩn bị cho những thử thách lớn hơn trên con đường đem về danh hiệu châu Âu thứ hai cho Azzurri.