Đi đâu, đến nước nào để tìm con đường cứu nước, cứu dân là câu hỏi luôn đau đáu trong suy nghĩ của người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành.
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nhà nho yêu nước của vùng đất xứ Nghệ giàu truyền thống cách mạng, với trí thông minh và sự mẫn cảm về chính trị, ngay từ nhỏ Nguyễn Tất Thành đã sớm nhận ra cảnh đất nước lầm than đắm chìm trong nô lệ.
Ý chí quyết định đi ra nước ngoài tự mình tìm con đường cứu nước, cứu dân đã hình thành trong tư tưởng của người thiếu niên yêu nước Nguyễn Tất Thành. Năm 1905, Nguyễn Tất Thành được cha là ông Nguyễn Sinh Huy xin cho theo học lớp dự bị trường Tiểu học Pháp – Việt ở Vinh.
Tại trường này, lần đầu tiên Nguyễn Tất Thành được tiếp xúc với khẩu hiệu “Tự do – Bình đẳng – Bác ái” và tìm thấy sức hấp dẫn của những mỹ từ mà người Pháp đã tuyên truyền.
Bến Nhà Rồng – nơi Bác Hồ bắt đầu hành trình tìm đường cứu nước. Ảnh tư liệu
Đi đâu, đến nước nào để tìm con đường cứu nước, cứu dân là những câu hỏi luôn đau đáu trong suy nghĩ của Nguyễn Tất Thành. Và Người đã tìm được câu hỏi trả lời từ chính trong cuộc sống xã hội mà Người đã trải qua.
Độc lập cho Tổ quốc, tự do, dân chủ và hạnh phúc cho nhân dân là mục đích, là “ham muốn tột bậc” của Người, là nguồn gốc và động lực sâu xa để ngày 5/6/1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành rời Sài Gòn ra nước ngoài, thực hiện cuộc hành trình vĩ đại tìm đường cứu nước, cứu dân.
Hành trình mang tầm thời đại
Ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành lên tàu Amiral Latouche Tréville rời Sài Gòn đi Marseille, Pháp. Người đi nhiều nước, tiếp xúc nhiều nền văn hóa ở nhiều quốc gia, dân tộc khác nhau. Đi đến đâu, Người cũng hòa mình vào phong trào quần chúng nhân dân lao động, chứng kiến nhiều cảnh người nô lệ và nhận ra đâu là bạn, đâu là thù.
Trong suốt hành trình tìm đường cứu nước, Nguyễn Tất Thành – Nguyễn Ái Quốc đã đi qua gần 30 quốc gia của 4 châu lục, phải làm rất nhiều nghề cực nhọc để kiếm sống.
Với hành trang là chủ nghĩa yêu nước – nhân văn Việt Nam và khát vọng giành độc lập cho Tổ quốc, tự do cho đồng bào, trải qua thực tiễn học tập, nghiên cứu kinh nghiệm đấu tranh cách mạng ở nhiều nước, Người nhận thấy vấn đề giải phóng dân tộc và giải phóng con người là một nhu cầu tất yếu và cấp thiết không chỉ ở Việt Nam mà với tất cả các dân tộc thuộc địa và nhân dân lao động bị áp bức trên trên toàn thế giới.
Tàu Amiral Latouche-Tréville, con tàu đã đưa người thanh niên Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước. Ảnh tư liệu
Tháng 7/1920, Người đọc được sơ thảo lần thứ nhất những luận cương của Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa đăng trên báo Nhân đạo (Pháp). Người lập tức bị cuốn hút và đọc đi đọc lại nhiều lần. Qua lăng kính của chủ nghĩa yêu nước chân chính, Người tìm thấy ở đó con đường đúng đắn giải phóng đất nước khỏi ách đô hộ của chủ nghĩa thực dân.
Chủ nghĩa dân tộc là động lực của đất nước
Nhiều nhà nghiên cứu Hồ Chí Minh đều có chung quan điểm, một trong những điểm nổi trội và độc đáo nhất của Người so với nhiều danh nhân văn hóa trên thế giới là ở chỗ Người đánh giá cao chủ nghĩa dân tộc.
Hồ Chí Minh luôn coi chủ nghĩa dân tộc là động lực của đất nước. Chủ nghĩa dân tộc Việt Nam được sinh ra từ lòng yêu nước muôn đời, rồi qua hàng ngàn năm thử thách, kết tinh thành chủ nghĩa yêu nước, trở thành một văn hóa vĩnh hằng của dân tộc.
Từ tình thương yêu con người đã trở thành khát vọng giải phóng con người, Nguyễn Ái Quốc luôn nung nấu và theo đuổi ý chí tìm đường giải phóng không chỉ cho dân tộc mình mà còn với mọi tầng lớp cùng khổ trên khắp các châu lục.
Xác định con đường của cách mạng Việt Nam đi theo chủ nghĩa Mác – Lênin là điểm khác về chất của Người so với nhiều nhân vật yêu nước cùng thời.
Khi nước nhà mất độc lập cũng là lúc truyền thống yêu nước có điều kiện thể hiện rõ ràng, sinh động nhất, nhưng yêu nước nhiệt thành thì không chỉ có duy nhất là Nguyễn Ái Quốc. Có chí lớn đánh đuổi giặc ngoại xâm, lấy lại đà chấn hưng cho dân tộc Việt Nam không phải chỉ có riêng ở Người.
Bằng sự dấn thân và trải nghiệm của cá nhân, Người đã khước từ phong trào Đông Du, Duy Tân để tìm thấy ở chủ nghĩa Mác – Lênin con đường cứu nước và con đường phát triển cho dân tộc một cách đúng đắn.
Bác Hồ tại Đại hội Tours năm 1920. Ảnh tư liệu
Với ý chí kiên cường và nghị lực phi thường, sau 30 năm bôn ba vất vả để tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh đã tìm được đường đi cho dân tộc theo đi, Người đã về nước trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam.
Từ một nước thuộc địa nửa phong kiến không có tên trên bản đồ thế giới, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do Người sáng lập và rèn luyện, dân tộc Việt Nam đã đứng lên làm nên cuộc cách mạng tháng Tám mùa Thu 1945, nở hoa độc lập, kết trái tự do, làm nên thắng lợi của 2 cuộc kháng chiến trường chinh chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ, giành độc lập cho dân tộc, thống nhất non sông.
Sứ mệnh lịch sử
Thắng lợi của cách mạng Việt Nam qua các thời kỳ của lịch sử là thực tiễn sinh động minh chứng hùng hồn con đường mà Nguyễn Ái Quốc tìm ra, giới thiệu cho lịch sử và để lịch sử lựa chọn là hoàn toàn đúng đắn.
Sứ mệnh lịch sử của dân tộc Việt Nam đã trao cho Người với trách nhiệm là người tìm đường, người mở đường và là người dẫn đường cho sự phát triển của dân tộc Việt Nam sau nhiều phen sóng gió, thăng trầm của lịch sử.
Tròn 110 năm (5/6/1911 – 5/6/2021) người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành – Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh rời Sài Gòn ra nước ngoài thực hiện cuộc hành trình vĩ đại mang tầm thời đại, cứu nước, cứu dân.
Lịch sử ngày càng lùi xa nhưng với tất cả cống hiến lớn lao của Người trong hành trình đặc biệt đó, vì nước, vì dân đã trở thành một tài sản tinh thần to lớn và vô giá của dân tộc Việt Nam.
Trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam kiên trì, kiên định con đường Người đã tìm ra và lựa chọn, vận dụng sáng tạo tư tưởng của Người để đưa sự nghiệp cách mạng vươn những tầm cao mới.
Tất cả để thực hiện mong muốn cuối cùng của Người – “đoàn kết phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.
Trần Trung Hiếu
Nguồn: Tuần Việt Nam
