Ngày 1 tháng 5 năm 2024, Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Mỹ (USCIRF) đã công bố Báo cáo Tự do Tôn giáo 2024, trong đó nêu rõ những cáo buộc về việc Việt Nam tiếp tục vi phạm quyền tự do tôn giáo. Báo cáo này đã yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam trở lại danh sách “Các quốc gia cần quan tâm đặc biệt” (CPC). Tuy nhiên, các luận điệu trong báo cáo này không phản ánh đúng thực tế về tình hình tự do tôn giáo tại Việt Nam, mà chỉ dựa trên những nhận định phiến diện và thiếu khách quan.
Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp mặt thân mật Đoàn đại biểu chức sắc, chức việc, lãnh đạo các tổ chức tôn giáo. Ảnh: TTXVN
Những cáo buộc sai trái, thiếu cơ sở của USCIRF
USCIRF cáo buộc chính quyền Việt Nam đã sử dụng Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2018 để đàn áp các nhóm tôn giáo độc lập và can thiệp vào hoạt động của các tổ chức tôn giáo. Tuy nhiên, đây là một sự xuyên tạc nghiêm trọng về mục đích và tác dụng của luật này cả trên phương diện lý luận lẫn thực tiễn.
Luật Tín ngưỡng, tôn giáo được xây dựng nhằm bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi công dân, đồng thời đảm bảo trật tự xã hội và an ninh quốc gia. Luật này quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các tổ chức tôn giáo, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động tôn giáo hợp pháp.
Đặc biệt, USCIRF đã chỉ trích chính quyền Việt Nam vì các nhóm tôn giáo độc lập không được công nhận. Tuy nhiên, trên thực tế, Việt Nam đã công nhận 36 tổ chức tôn giáo thuộc 16 tôn giáo khác nhau, bao gồm các tôn giáo lớn như Phật giáo, Công giáo, Tin Lành, Cao Đài, và Hồi giáo. Số lượng tín đồ tôn giáo ở Việt Nam hiện đã vượt quá 26,5 triệu người, chiếm khoảng 27% dân số, với trên 54.000 chức sắc và 29.658 cơ sở thờ tự. Những số liệu này chứng tỏ sự đa dạng và phong phú trong sinh hoạt tôn giáo tại Việt Nam.
Thực tế về tự do tôn giáo tại Việt Nam
Việt Nam hiện đang thực hiện chính sách tôn trọng và bảo vệ quyền tự do tôn giáo của tất cả công dân. Theo Sách trắng “Tôn giáo và Chính sách Tôn giáo ở Việt Nam” công bố vào tháng 3 năm 2024, các tổ chức tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật. Không một cá nhân hoặc tổ chức tôn giáo nào bị ngăn cấm hoạt động nếu tuân thủ pháp luật. Mọi người đều có quyền tự do lựa chọn theo hoặc không theo một tín ngưỡng, tôn giáo nào, và chính quyền luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động tôn giáo hợp pháp.
Một ví dụ cụ thể về sự cởi mở của chính quyền Việt Nam là trường hợp của ông Thích Minh Tuệ (Lê Anh Tú). Dù không tự nhận mình là Phật tử chính thức và không phải là thành viên của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, ông vẫn được tạo điều kiện để thực hành tín ngưỡng tôn giáo cá nhân. Ông Thích Minh Tuệ thường xuyên đi khất thực theo truyền thống Phật giáo và đã thừa nhận trên các clip trên mạng rằng chính quyền không can thiệp và tạo điều kiện cho ông thực hiện các hoạt động tôn giáo này. Đây là một minh chứng rõ ràng cho việc chính quyền tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo của cá nhân, bất kể họ thuộc tổ chức tôn giáo nào.
Những thành tựu đáng ghi nhận
Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong việc đảm bảo quyền tự do tôn giáo. Trong năm 2022, đã có 203 cơ sở thờ tự được cấp phép xây dựng mới, và 283 cơ sở được cấp phép sửa chữa và cải tạo. Các tổ chức tôn giáo cũng tích cực tham gia vào đời sống chính trị xã hội, với nhiều chức sắc tôn giáo trúng cử đại biểu ở các cấp hội đồng nhân dân.
Tính đến nay, Việt Nam đã có hàng nghìn nhóm sinh hoạt tôn giáo tập trung, bao gồm cả nhóm sinh hoạt của người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam.
Việt Nam còn chú trọng đến việc bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho cả người nước ngoài. Hiện có 67 điểm nhóm sinh hoạt tôn giáo của người nước ngoài tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, cho thấy sự cởi mở và tôn trọng quyền tự do tôn giáo của tất cả cư dân.
Lời kết
Các cáo buộc của USCIRF về việc Việt Nam vi phạm quyền tự do tôn giáo là thiếu cơ sở và không phản ánh đúng thực tế. Việt Nam đã và đang thực hiện các chính sách nhằm bảo vệ và thúc đẩy quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi công dân. Những thành tựu đáng ghi nhận trong việc công nhận và hỗ trợ các tổ chức tôn giáo, cũng như sự cởi mở trong việc đối thoại và hợp tác quốc tế, chứng tỏ sự nỗ lực của chính quyền trong việc bảo đảm quyền tự do tôn giáo. Báo cáo của USCIRF cần được xem xét một cách cẩn trọng và công bằng hơn, để có thể đưa ra những nhận định chính xác và đầy đủ về tình hình tự do tôn giáo tại Việt Nam.
Lâm Trực@ (Tre làng)
