Hôm trước, tôi có bài viết về Phan Kim Khánh và trong đó có nhắc tới tên YSEALI – một chương trình do Mỹ khởi xướng bắt đầu từ năm 2013 với mục đích rất chi là “cao đẹp” nhằm tìm chọn những nhân tố có khả năng, tố chất lãnh đạo để giao lưu, học hỏi, đào tạo theo chuẩn Mỹ. Nghe ra thì có thể thấy đây là chương trình rất cuốn hút, vậy thiết nghĩ cũng nên viết một bài trong hiểu biết của tôi về YSEALI.
“Thủ lĩnh Thanh niên Đông Nam Á” – cái tên nghe thực sự cuốn hút mỹ miều. Nó khiến người ta liên tưởng đến những người trẻ tài giỏi, có tố chất làm lãnh đạo, có khả năng tiên phong đi đầu trong một số hoạt động tầm cỡ khu vực. Càng nể phục hơn khi để trở thành thành viên của tổ chức này, các bạn trẻ, tuổi đời từ 18 – 25 phải trải qua những bài luận hóc búa và vòng phỏng vấn bằng tiếng Anh. Người trúng tuyển sẽ có một thời gian cùng các học sinh thành viên tham gia các hoạt động nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và phát triển bản thân, bồi dưỡng kỹ năng hùng biện và tiếng Anh, cũng như tìm hiểu về những thách thức chung mà nước chủ nhà của YSEALI và các nước liên quan đang đối mặt.
Sẽ không có gì băn khoăn nếu các cuộc biểu tình căng thẳng, bạo lực leo thang đáng báo động ở Hồng Kông, Indonesia, Thái Lan và Myanmar… những năm vừa qua và gần đây hầu như đều có một vài thủ lĩnh trẻ hoặc nhóm thủ lĩnh trẻ đứng lên tập hợp giới trẻ chống đối chính quyền. Điều đáng nói là những nhân vật đứng đầu cuộc biểu tình có theo học các chương trình tài trợ học bổng như học bổng YSEALI. Những “thủ lĩnh” này sau đó đã bị chính quyền bắt giữ và xử lý trước pháp luật. Ở Việt Nam, ít nhất 3 sinh viên từng tham gia khóa học YSEALI có các hoạt động “Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, “Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước”, Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” đã bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Hiện YSEALI được triển khai ở Đông Nam Á với gần 6 năm hoạt động và đến nay đã có khoảng 400 thanh niên, sinh viên đang theo học bậc cao đẳng trở lên nhận học bổng này. Mục đích ban đầu mà những người trẻ tham gia theo đuổi hoàn toàn dựa trên những mục tiêu cực kỳ trong sáng và thiết thực như YSEALI từng thuyết phục về những chủ đề quan trọng mà thanh niên trong khu vực quan tâm như: Tinh thần tích cực của công dân, khởi nghiệp và phát triển kinh tế, môi trường và quản lý tài nguyên thiên nhiên.
Tuy nhiên, thực tế, “Học bổng YSEALI” đã từng bị lợi dụng để nhằm mục tiêu hình thành trong các “thủ lĩnh trẻ” tư tưởng “dân chủ ban phát”, cũng như cách tiếp cận, giải quyết các vấn đề xã hội đặt ra kiểu “thủ lĩnh từ đường phố đến chính trường chính trị quốc gia” theo chương trình đào tạo trở thành thủ lĩnh mà không cần sự rèn luyện về đạo đức. Và cũng trên thực tế, ít quốc gia ghi nhận việc các sinh viên theo học khóa học YSEALI có đóng góp tích cực cho xã hội, cộng đồng. Ngược lại, có người trong số họ đã “đóng góp” cho các cuộc biểu tình, bạo loạn, một mặt chống chính quyền, gây bất ổn an ninh chính trị quốc gia, mặt khác, phá hoại các công trình kinh tế, kiến trúc văn hóa, đẩy một bộ phận trẻ mất cơ hội tiến thân hoặc bị cầm tù, lưu vong…
Qua đây có thể thấy rõ mục đích “diễn biến hòa bình” vô tình hoặc cố ý bị cài cắm trên lĩnh vực giáo dục của tổ chức này với những mầm mống được gây dựng để thực hiện các ý đồ chính trị của một bộ phận thế lực thù địch đối với một số nước, trong đó có Việt Nam. Mà như đã nói, chúng ta có gương “thủ lĩnh” như Phan Kim Khánh, Trần Hoàng Phúc.
Dịp tuyển sinh đại học đang đến rất gần. Kiếm tìm học bổng nước ngoài là một cách lựa chọn sắc sảo, chính đáng và hầu hết đều dành cho những người trẻ tuổi thông minh, học giỏi, ngoại ngữ tốt. Tuy nhiên, các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh nên tìm hiểu kỹ để có sự dẫn dắt nhằm hướng các em tới một tương lai tươi sáng với những học bổng an toàn, tránh để người tài rơi vào những cái bẫy bất an, nguy hiểm.
Bài viết Cẩn thận bẫy lãnh đạo! đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Thanh niên Việt Nam.
Nguồn: Diễn đàn Dân chủ
