Chủ tịch Quốc hội lưu ý tình trạng thích đề ra chính sách chi để chi cho nhiều, còn động đến thu thì không chịu làm. Sở, ngành nào cũng trình chính sách chi mà không chịu trình thu.
Sáng 13/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm, kế hoạch vay, trả nợ công và kế hoạch đầu tư công trung hạn, giai đoạn 2021-2025.
Không làm được lại đổ thừa thể chế
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, cần đánh giá đúng, làm nổi bật thành tựu nhiệm kỳ Khoá XIV cũng như sự “vượt khó” của năm 2020; làm rõ thêm những vướng mắc, khó khăn khi vận hành cơ chế mới của đầu tư công.
Thực tế cho thấy, 5 năm qua cơ bản khắc phục được tình trạng đầu tư dàn trải, hiệu quả thấp. Sau khi sửa Luật Đầu tư công kết hợp công tác điều hành, tỷ lệ giải ngân năm 2020 rất cao, đạt gần 98%. Kế hoạch tài chính đảm bảo chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên, ông Huệ nhấn mạnh vấn đề cơ cấu thu tích cực khi thu nội địa cao (Hà Nội là 93%). Cơ cấu tỷ lệ chi tích cực khi giảm mạnh chi thường xuyên.
Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đặt vấn đề, tại sao nhiều địa phương thực hiện tốt nhưng nhiều nơi khác lại chưa làm được. Từ đó, ông cho rằng, trước hết phải thể chế hoá kịp thời chủ trương, định hướng Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nhất là nhiều điểm mới hoặc có điểm trước đây đã có nhưng nay tư duy và cách nhìn mới.
Ông cũng nêu thực tế, nếu rà soát lại luật, nghị định, thông tư hướng dẫn thì còn rất nhiều vấn đề và cần khắc phục khuynh hướng bảo thủ, thấy sai mà không sửa và cứ kêu, đổ thừa cho cơ chế.
“Xu hướng đổ thừa cho cơ chế nổi lên rất mạnh. Có luật, có thông tư, nghị định thì cấp nào rà soát, xác định sửa cái gì, sửa thế nào, cứ kêu mà không sửa!”, ông Vương Đình Huệ nói.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, lần này chủ động rà soát để khắc phục, quan trọng là xác định vướng chỗ nào, cái gì phải chỉ ra chứ không chỉ kêu, không làm được lại đổ thừa thể chế.
Ngoài ra, ông Vương Đình Huệ đề nghị đánh giá kết quả thực hiện các cơ chế đặc thù cho các địa phương: “Người ta thích đề ra chính sách chi để chi cho nhiều, còn động đến thu thì không chịu làm. Sở, ngành nào cũng trình chính sách chi mà không chịu trình thu, trong khi thu là quan trọng, tạo nguồn lực”.
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, tránh việc nghị quyết được ban hành mà không thực hiện hoặc chỉ thực hiện 1 vế, cái quan trọng là tạo ra nguồn lực thì không làm được.
Điều đau xót là mất các bác sĩ rất giỏi
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị báo cáo của Chính phủ làm đậm nét hơn mảng xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, chống tham nhũng… cho cân bằng với mảng kinh tế.
Nhắc đến một số vụ liên quan đến tự chủ, xã hội hoá các bệnh viện, bà Nga đề nghị Chính phủ có đánh giá, đúc rút gì về quản lý điều hành kinh tế xã hội, nhất là quản lý các bệnh viện qua các vụ án ở Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Tim, Bệnh viện mắt Sài Gòn…
“Phải chăng chúng ta cho tự chủ bệnh viện, cho xã hội hoá ồ ạt, không làm thí điểm mà cho làm luôn? Thứ nữa, quá trình thanh tra, kiểm tra của Bộ Y tế hầu như ít được thực hiện. Cho nên, đến bây giờ chúng ta yêu cầu cơ quan cảnh sát điều tra vào. Có ý kiến cho rằng, có những sai phạm na ná như nhau”, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp băn khoăn.
Bà Nga đề nghị, mỗi khi có chủ trương mới, cần phải cho thí điểm ở một số nơi. Ví dụ như chủ trương xã hội hoá, chủ trương tự chủ, đầu tiên phải làm một số bệnh viện, rồi sau có tổng kết, sau đó mới nhân rộng. Công tác thanh tra, kiểm tra phải làm thường xuyên.
“Như bây giờ, chúng ta mất cán bộ rất nhiều và điều đau xót là toàn các bác sĩ rất giỏi. Chúng ta đặt một câu hỏi là qua tất cả các vụ án đấy, Chính phủ rút ra điều gì về điều hành kinh tế xã hội và về quản lý các bệnh viện để tránh tình trạng lặp lại sai phạm?”, bà Nga nói.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, báo cáo của Chính phủ chưa đánh giá hết khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, người dân do dịch bệnh kéo dài 18 tháng qua.
Vì vậy, ông Mẫn đề nghị đánh giá sâu hơn về những điểm yếu, ảnh hưởng đến tài chính, quy mô trong thu, chi giai đoạn vừa qua, nhất là ảnh hưởng do đại dịch Covid-19, đặc biệt với trên 100 nghìn doanh nghiệp rút khỏi thị trường.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị đưa ra kịch bản, phương án tăng trưởng hàng năm để có cơ sở cho cả 5 năm.
“Năm 2022 có ngăn chặn được đại dịch không? Hoạt động kinh tế xã hội có bình thường, có nguồn thu không? Cơ cấu lại ngân sách, tăng thu, bồi dưỡng nguồn thu thế nào?”, ông Mẫn nói.
Ông Trần Thanh Mẫn nêu hàng loạt vấn đề và kinh nghiệm thực tế từ địa phương là đừng tận thu mà phải chăm sóc, khai thác nguồn thu đúng mức.
Thu Hằng
Nguồn: Cánh cò