Bảo tồn, tôn tạo Di tích quốc gia đặc biệt Cảng Quân sự Đông Hà

Mục tiêu lập quy hoạch nhằm bảo tồn, tôn tạo di tích Cảng Đông Hà, di tích thành phần trong hệ thống các Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh, trở thành nơi giới thiệu và giáo dục cho các thế hệ mai sau về lịch sử đấu tranh giữ nước vẻ vang của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Bên cạnh đó, phát huy giá trị di tích Cảng Đông Hà trở thành công viên lịch sử – văn hóa, cảng du lịch, điểm tham quan hấp dẫn, góp phần tạo cảnh quan sinh thái bờ Nam sông Hiếu, cảnh quan kiến trúc đô thị của thành phố Đông Hà; phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, du lịch của tỉnh Quảng Trị.

Một mục tiêu nữa là xác định ranh giới bảo vệ di tích làm cơ sở quản lý và cắm mốc giới di tích. Định hướng kế hoạch, lộ trình và giải pháp tổng thể quản lý, đầu tư xây dựng, bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch bền vững, hài hòa với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội.

Phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch có diện tích khoảng 8,2 ha, thuộc địa phận phường 2, thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị.

Về quy mô lập quy hoạch, phần diện tích còn lại của di tích là 1,523 ha, là khu vực bảo vệ di tích theo Quyết định số 2383/QĐ-TTg ngày 9/12/2013; trong đó: Diện tích Khu vực bảo vệ I là 0,615 ha và Khu vực bảo vệ II là 0,908 ha.

Nội dung nhiệm vụ lập quy hoạch gồm: Khảo sát, điều tra, sưu tầm tài liệu, tổng hợp dữ liệu, số liệu, thông tin lịch sử, văn hóa, kinh tế – xã hội liên quan đến di tích; đo, vẽ bổ sung các hạng mục kiến trúc, cảnh quan di tích; khảo sát đo đạc địa hình phạm vi quy hoạch; đánh giá hiện trạng kỹ thuật của các công trình.

Bên cạnh đó, đánh giá mối quan hệ của di tích Cảng Đông Hà trong hệ thống các di tích kháng chiến chống Mỹ của khu vực, vai trò của di tích trong mối liên hệ vùng về lịch sử, địa thế, cảnh quan.

Ngoài ra, đánh giá hiện trạng khu vực di tích gồm: Cấu trúc địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng, thủy văn; môi trường tự nhiên; cấu trúc quy hoạch, kiến trúc, cảnh quan khu vực; hiện trạng hạ tầng kỹ thuật khu vực di tích; tình hình kinh tế – xã hội của khu vực ảnh hưởng đến việc lập và triển khai quy hoạch; các dự án có liên quan hỗ trợ phát huy giá trị di tích.

Định hướng quy hoạch cần xác định phạm vi, ranh giới của di tích trên cơ sở diện tích đất hiện có và nhu cầu bảo tồn, phát huy giá trị di tích. Xác định ranh giới các khu vực bảo vệ di tích, kiến nghị về việc điều chỉnh các khu vực bảo vệ di tích; phân vùng chức năng: vùng bảo vệ di tích; vùng bảo vệ cảnh quan, phát huy giá trị di tích và dịch vụ du lịch; định hướng quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích.

Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị bố trí nguồn vốn, phê duyệt dự toán chi phí lập quy hoạch và các chi phí khác có liên quan đến công tác lập quy hoạch; chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các bộ, ngành liên quan tổ chức lập, trình duyệt đồ án Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích quốc gia đặc biệt Cảng Quân sự Đông Hà, tỉnh Quảng Trị theo quy định của pháp luật.