Từ đêm 06/10/2020, các tỉnh miền Trung Việt Nam đã trải qua một đợt lũ lớn, khiến hàng trăm người thiệt mạng hoặc mất tích, và nhiều tài sản, hoa màu bị thiệt hại. Trong số những thiệt hại vừa nêu, vụ 13 chiến sĩ, cán bộ hy sinh trên đường đi cứu trợ tại Thủy điện Rào Trăng 3 đã thu hút sự chú ý của dư luận.
Trước một số báo chí, dân mạng trong nước bàn luận về nguyên nhân gây lũ lụt miền Trung do thủy điện và phá rừng phòng hộ. Nhân đó các trang chống Nhà nước Việt Nam đã đẩy mạnh tuyên truyền về chủ đề này để công kích chế độ, cho rằng bóp méo chính sách xây và sử dụng các đập thủy điện của Việt Nam hướng vào kích động dân chúng hoài nghi, mất niền tin vào chính quyền.
Cụ thể, một số bài viết đã đưa ra quan điểm rằng người dân thiệt mạng là do đập thủy điện xả lũ trộm. Quan điểm này đáng ngờ, vì trong đợt lũ năm 2020, báo chí chưa ghi nhận trường hợp thủy điện xả lũ mà không thông báo kịp thời cho người dân. Khi mức nước dâng quá cao, thủy điện đương nhiên phải xả lũ để tránh vỡ đập.
Một số bài viết khác đưa ra ý kiến rằng việc xây nhiều đập thủy điện đã làm giảm diện tích rừng phòng hộ, dẫn đến tăng lũ lụt, sạt lở đất, khiến người dân thiệt mạng. Tuy nhiên, ý kiến này cũng đáng ngờ, vì những người đang vin vào nó cũng là những từng chống nhiệt điện than, chống điện hạt nhân, và phản đối tăng giá điện. Nếu không dùng cả thủy điện, nhiệt điện, lẫn điện hạt nhân, thì phải dùng cách nào để đáp ứng nhu cầu năng lượng đang tăng của xã hội (trong khi điện gió và điện mặt trời phụ thuộc vào thời tiết, lại đang có giá thành cao)? Những người phản đối vừa nêu đã không trả lời được câu hỏi đó.
Cần lưu ý rằng ngoài việc sản xuất điện, thủy điện còn có vai trò quan trọng trong việc điều tiết lượng nước sông. Ngày 11/10, trên báo Thanh Niên, TS Nguyễn Đính, nguyên Trưởng ban Quản lý các dự án sông Hương cho biết:
“Tính từ đêm ngày 7.10 đến nay, tổng lượng mưa tại các trạm đo mưa hầu hết đều trên 1.000 mm. Mưa đều khắp cả tỉnh, tính đến 4 giờ sáng 10.10, trung bình lượng mưa toàn tỉnh trong 4 ngày qua lên tới 1.113 mm. Như vậy, các hồ chứa trên địa bàn Thừa Thiên-Huế đã ‘nhốt’ một lượng nước khổng lồ ước tính gần 500 triệu m3 trong các hồ đầu nguồn sông Hương, sông Bồ và các sông suối nhỏ. Nhờ đó, đã khống chế đáng kể không để lũ lụt ở vùng đồng bằng lên nhanh (dù tổng lượng mưa không thua kém trận lũ lịch sử năm 1999).”
Tóm lại, nếu các trang chống Nhà nước không đề xuất được một phương án khả thi hơn để thay thế thủy điện, thì họ không nên lợi dụng đợt lũ năm nay để phản đối các đập thủy điện đang hoạt động. Sẽ hợp lý hơn, nếu họ góp ý một cách khoa học về cách quy hoạch các đập thủy điện, hoặc cách ngăn chặn sự suy giảm của diện tích rừng phòng hộ.
Nguồn: Loa phường
