Ngày 19/07/2020, giữa 2 thành viên NXB Tự Do là Phạm Đoan Trang và Nguyễn Phương Hoa đã xảy ra một cuộc xung đột công khai trên mạng xã hội; trong đó Trang tố Hoa tham nhũng công quỹ, còn Hoa phản bác và tố Trang bè phái, vô ơn, nói xấu sau lưng.
Qua theo dõi, được biết dư luận của giới chống đối phản ứng với vụ việc này theo 5 kiểu thái độ khác nhau, là (1) Kêu gọi hòa giải; (2) Không muốn dây vào; (3) Theo Trang chống Hoa; (4) Theo Hoa chống Trang; (5) Phê bình hoặc khích bác cả hai bên. Đáng chú ý, trong số đó có cách phản ứng của Trịnh Hữu Long – người gắn bó với Đoan Trang từ ngày đầu đến với VOICE và nhiều dự án khác nhau của VOICE hiện nay. Quan trọng nhất là Long hiện đứng đầu Luật Khoa Tạp chí và đang giữ một phần tiền của NXB Tự do nên tiếng nói và hành xử của Long ảnh hưởng tới sự thắng thua hai phe.
Ngày 20/07, Trịnh Hữu Long lập fanpage của tổ chức Sáng kiến Pháp lý Việt Nam (LIV), tức pháp nhân của Luật khoa Tạp chí tại Mỹ, để phát đi một thông báo về vai trò của tổ chức này trong vụ việc. Thông báo nói rằng “LIV không có cơ sở để xác định ai là người có thẩm quyền yêu cầu thanh toán và đã đóng băng khoản tiền còn lại cho đến khi có công văn chính thức của NXB về việc xử lý khoản tiền này. (…) LIV không có thẩm quyền giải quyết tranh chấp cũng như không phán xét tính đúng sai của bất kỳ bên nào trong tranh chấp. Chúng tôi thuần túy phát ngôn đúng phạm vi chức năng của một đối tác của NXB Tự Do. LIV hy vọng NXB Tự Do và mọi nhân viên của NXB tôn trọng nguyên tắc không công bố thông tin của đối tác khi chưa được đối tác đồng ý”.
Hành xử của Long dường như không chọn ủng hộ Đoan Trang hoàn toàn và tấn công Phương Hoa như nhiều thành viên VOICE khác, chứng tỏ khả năng:
Thứ nhất, phản ứng của Trịnh Hữu Long trong vụ việc cho thấy một khoảng cách đang lớn dần giữa Long và Trang. Đây là điều bình thường, bởi Trang đã vi phạm một cách khá ầm ĩ hầu hết các chuẩn mực mà Long đang theo đuổi – như bao dung, pháp quyền, và phán xét dựa trên bằng chứng. Cũng cần lưu ý rằng Đoan Trang là người phát minh ra cụm từ “Thế hệ F”, chỉ các cuộc cách mạng đường phố hình thành từ giới “dân chửi” trên Facebook; trong khi Trịnh Hữu Long từng tuyên bố rời Facebook một thời gian để thoát khỏi những ảnh hưởng xấu mà mạng xã hội mang lại. Với sự lệch pha trên nhiều mặt như vậy, có thể vụ việc lần này sẽ trở thành một giọt nước tràn ly, khiến Trang và Long chỉ còn là bạn đồng hành về mặt hình thức.
Thứ hai, cách hành xử của Trang và các thành viên VOICE đang hùa theo Trang loại bỏ Hoa ra khỏi NXB Tự do làm mất uy tín của phong trào dân chủ trong nước với các nhà tài trợ, ảnh hưởng trực tiếp đến VOICE và sự nghiệp của Long trong nước lai. Do vậy, Long chọn cách đứng ngoài, chờ cho nhóm Trang, Hoa thanh toán nhau, ngã ngũ xong thì hãy hay.
Nguồn: Loa phường
