Còn nhớ, khi Việt Nam tiếp nhận chức Chủ tịch ASEAN 2020, lúc đó thế giới không có khái niệm gì về dịch covid – 19. Vậy nên, những gì mà Việt Nam chuẩn bị từ trước đến lúc xảy ra cơn bão dịch bệnh hoàn toàn bị đảo lộn. Điều này buộc Việt Nam phải linh hoạt, chủ động chuyển đổi chương trình trọng tâm của ASEAN trong năm 2020 sang chống dịch bệnh.
Đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN trong thời điểm đặc biệt khó khăn, Việt Nam nhận thức rõ trách nhiệm của mình và quyết tâm vai kề vai sát cánh với các nước thành viên chèo lái con thuyền ASEAN vượt qua sóng gió. Ngay từ khi dịch bệnh bắt đầu bùng phát, Việt Nam đã chủ động, tích cực, hành động nhanh chóng, dẫn dắt và điều phối các nỗ lực chung của ASEAN. Trước khi Tổ chức Y tế thế giới tuyên bố đại dịch covid-19 trên toàn cầu, Việt Nam đã đề nghị trao đổi cùng với các nước ASEAN để ra một tuyên bố của Chủ tịch ASEAN; đồng thời đề ra nhiều biện pháp cụ thể như lập Quỹ ứng phó covid-19, lập kho y tế dự phòng, lập Quy trình chuẩn về ứng phó dịch bệnh, xây dựng kế hoạch phục hồi của ASEAN… Theo sáng kiến của Việt Nam, hàng loạt cuộc thảo luận quan trọng được tổ chức với hình thức trực tuyến trong các lĩnh vực ngoại giao, y tế, kinh tế, quốc phòng… cũng như các cuộc hội nghị với các đối tác như Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Mỹ với các tổ chức quốc tế quan trọng như Tổ chức Y tế thế giới (WHO) để cùng nhau trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ, ứng phó hữu hiệu với dịch bệnh.
Không chỉ là các hội nghị đề ra các quyết sách, Việt Nam đã có hành động nhanh chóng và cụ thể giúp các nước thành viên ASEAN và các quốc gia trên thế giới phòng chống dịch bệnh như: gửi cho Lào và Campuchia các thiết bị y tế, quần áo bảo hộ và hệ thống xét nghiệm PCR ngay từ giai đoạn đầu đối phó với dịch bệnh; hỗ trợ Myanmar 50.000 USD cho công tác phòng chống dịch bệnh, trên cương vị Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã gửi tặng hàng trăm ngàn khẩu trang cho nhiều nước hư Trung Quốc, Nga, Pháp, Đức Italy, Tây Ban Nha, Anh…
Với bất kỳ quốc gia nào, đối phó với đại dịch bệnh cũng đã rất khó, với Việt Nam lại càng khó khăn hơn khi nắm trọng trách quan trọng chèo lái con thuyền ASEAN. Thách thức là vô cùng lớn nhưng Việt Nam đã biến những khó khăn, thách thức đó thành cơ hội để phát huy tốt vai trò Chủ tịch ASEAN 2020. Khi Việt Nam chủ động đưa ra 5 sáng kiến cùng ASEAN ứng phó với dịch bệnh; kêu gọi “đóng góp tích cực của các ngành, các giới trong xã hội trong tiến trình xây dựng một Cộng đồng hướng về người dân và lấy người dân làm trung tâm”…
Và hôm nay, (ngày 26/06) sau hơn 5 tháng chiến đấu với đại dịch, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 tổ chức theo hình thức trực tuyến đã diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Có thể thấy, mặc dù trong những năm gần đây, ASEAN đang gặp những chia rẽ nhất định nhưng Việt Nam với tư cách là Chủ tịch ASEAN 2020, đang kết nối các quốc gia thành viên trong cuộc chiến chống covid-19, “cố gắng giữ cho các bánh xe của ASEAN tiếp tục lăn”. Điều này một lần nữa cho thấy ASEAN thực sự là một cộng đồng “gắn kết và chủ động thích ứng” trước bất cứ khó khăn, nghịch cảnh nào. Mà như lời người đứng đầu Chính phủ chia sẻ “qua mỗi cơn phong ba, bó lúa vàng trên logo biểu tượng của ASEAN sẽ ngày càng thêm gắn bó, kết nối bền chặt, tiếp tục đem lại những hạt gạo đong đầy tình cảm đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau của đại gia đình ASEAN”.
Không phải ngẫu nhiên mà Tổng Thư ký ASEAN, Dato Lim Jock Hoi đánh giá vai trò của Việt Nam với tư cách là Chủ tịch ASEAN trong việc thúc đẩy các nỗ lực chung chống dịch bệnh đã khẳng định rằng “Việt Nam đã thể hiện “tầm lãnh đạo mạnh mẽ” trong việc dẫn dắt một phản ứng tập thể của khu vực trước đại dịch covid – 19”. Cũng chẳng phải vô cớ mà Tiến sĩ Robin Ramcharan, giảng viên Đại học Webster University Thailand, Giám đốc điều hành Trung tâm châu Á (Asia Center) nhấn mạnh rằng “Việt Nam đã khéo léo dẫn dắt ASEAN trong cuộc khủng hoảng này”.
Có thể thấy, 6 tháng vừa qua không phải là khoảng thời gian dài nhưng khối lượng công việc của Việt Nam khi nắm vai trò Chủ tịch ASEAN là rất lớn. Một mặt, không quên việc phòng, chống covid-19 và phục hồi lại nền kinh tế, các mặt xã hội của ASEAN. Mặt khác phải triển khai được những gì ASEAN đã đặt ra trong năm để xây dựng Cộng đồng ASEAN cũng như đẩy mạnh quan hệ hợp tác của ASEAN với các nước khác. Tin rằng với quyết tâm chính trị cao, Việt Nam sẽ hoàn thành tốt những kế hoạch đặt ra.
Thế Khoa
Nguồn: Cánh cò
