Rạng sáng thứ 6 ngày 13/09/2019, tại Berlin, tổ chức Phóng viên Không Viên giới (RSF) đã trao giải Tự do Báo chí, với hạng mục Tầm Ảnh hưởng (Impact), cho Phạm Đoan Trang. Nhân đó, trong tuần qua, giới chống đối đã tận dụng sự kiện này ca ngợi Trang và tuyên truyền chống chế độ, chủ yếu qua 3 hoạt động.
Hoạt động thứ nhất là các phát biểu mà Phạm Đoan Trang gửi đến lễ trao giải hoặc đăng trên Facebook cá nhân. Trang dùng các phát biểu này để đưa ra 3 thông điệp
Một, là công kích Chính phủ Việt Nam vi phạm quyền tự do báo chí.
Hai, là ca ngợi báo chí chống đối ở Việt Nam. Chẳng hạn, Trang bày tỏ hy vọng rằng việc mình nhận giải sẽ khuyến khích nhiều người viết báo chống đối hơn, đồng thời nói rằng rằng báo chống đối có nhiều người đọc, nhiều ảnh hưởng hơn báo chính thống, chứ không ít người đọc như các phóng viên chính thống hoặc công an nghĩ. Để chứng minh, Trang viện dẫn việc Bùi Thanh Hiếu “có sức ảnh hưởng vô cùng to lớn”, và việc sách của NXB Tự Do có lượng người đọc “đông hơn của NXB Chính trị Quốc gia”.
Ba, Trang lấy lòng đám đông, bằng cách viết rằng giải thưởng của mình là thành quả từ “nỗ lực của rất nhiều người”, chứ “không thuần túy là giải thưởng cá nhân”.
Ngoài ra, khi thay mặt Đoan Trang nhận giải ở Berlin, Trịnh Hữu Long phát biểu: “Hong Kong đang chiến đấu chống Trung Quốc cho chúng tôi; cuộc chiến đấu của họ là cuộc chiến đấu của chúng tôi. Tất cả chúng ta hãy ủng hộ Hong Kong, tập hợp sau lưng họ, và giành thắng lợi trong cuộc chiến này”. Phát biểu của Long có thể liên quan đến việc trong nửa đầu tháng 9 vừa qua, Thủ tướng Đức Angela Merkel thăm Trung Quốc, còn Joshua Wong đi vận động ở Đức và Mỹ.
Hoạt động thứ hai là việc NXB Tự Do tổ chức tặng miễn phí 1000 cuốn “Phản kháng phi bạo lực” và 1000 cuốn “Cẩm nang nuôi tù” của Phạm Đoan Trang, nhân dịp Trang được trao giải.
Hoạt động thứ ba là việc giới chống đối và cánh NGO của Lê Quang Bình ồ ạt viết status chúc mừng, ca ngợi Phạm Đoan Trang. Sau khi nhóm Ngô Kim Hoa, Hoàng Huy Vũ, Phương Trần, Danh Vũ… đến thăm, chúc mừng Trang vào sáng 14/09, họ tự ca ngợi chuyến thăm bằng cách đăng clip đánh đàn, tường thuật chuyện họ đánh lạc hướng công an để “giải cứu Đoan Trang”…
Qua những biểu hiện này, cùng việc Trịnh Hữu Long đi gặp một loạt các nhóm chống đối ở châu Âu sau lễ trao giải, có thể thấy nhóm Đoan Trang sẽ gia tăng tầm ảnh hưởng trong thời gian tới.
Sau khi xem xét vấn đề, chúng tôi thấy Phạm Đoan Trang xứng đáng được RSF tôn vinh dưới tư cách một “nhà hoạt động” hung hăng chống chế độ. Dù vậy, Trang không xứng đáng được tôn vinh dưới tư cách một nhà báo.
Công việc căn bản của nhà báo là tìm kiếm và truyền tải sự thật. Cả động cơ, thế đứng lẫn hành động của Đoan Trang đều cho thấy Trang đang coi nhẹ chức năng đó.
Về mặt động cơ, Trang đã công khai tuyên bố rằng mình viết để lật đổ chế độ chính trị của Việt Nam. Người mang động cơ đó chỉ có thể viết ra những bài tuyên truyền chính trị, chứ không thể viết ra sự thật đầy đủ, khách quan và công bằng.
Về mặt thế đứng, Trang lệ thuộc vào nguồn tài chính từ các tổ chức đang đặt mục tiêu lật đổ Nhà nước Việt Nam – như VOICE, PIN, NED…
Về mặt hành động, Đoan Trang không tìm kiếm sự thật, mà chủ yếu dùng nhãn quan của một người chống Cộng để bình luận về các tin tức đã đưa trên báo chí chính thống. Thay vì ghi nhận và phản ánh ý kiến của công chúng, Trang chửi công chúng là ngu dốt, vì họ không đồng ý kiến với Trang:
Việc Đoan Trang ca ngợi tầm ảnh hưởng của Bùi Thanh Hiếu – trong khi Hiếu thường xuyên tung các tin đồn sai sự thật về tình hình nội chính ở Việt Nam, nhằm giúp “nhóm lợi ích” định hướng dư luận – cho thấy trong thâm tâm Trang không tôn trọng sự thật và các nguyên tắc của người làm báo.
Công bằng mà nói, Phạm Đoan Trang là một dư luận viên giỏi, có tầm nhìn. Trang liên tục phát sách miễn phí không phải vì thừa tiền, mà vì muốn âm thầm “tuyển quân” trong số người đăng ký nhận sách, và “rèn quân” bằng các hoạt động của đường dây phân phối sách. Trang đã tạo được tầm ảnh hưởng, khi thuyết phục được một lượng lớn những người thiếu hiểu biết, thiên kiến và cực đoan. Tuy nhiên, với cách làm báo này, Đoan Trang sẽ dùng thông tin để điều khiển độc giả, chứ không cung cấp thông tin giúp độc giả tự ra các quyết định sáng suốt.
Nguồn: Diễn đàn Dân chủ
