Vụ việc nhiều công dân ở Nghệ An và Hà Tĩnh mất tích khi sang Anh vào thời điểm 39 người nhập cư bất hợp pháp được phát hiện tử vong trong contener tại quốc gia này vẫn đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Nhiều người đặt câu hỏi vì sao nhiều người sẵn sàng bỏ ra hàng trăm triệu đến cả tỷ đồng để dám đặt cược đời mình trong tay những kẻ môi giới buôn người, chấp nhận sống chui lủi như nô lệ thời hiện đại cho dù họ biết rõ điều gì đang chờ đợi ở phía trước. Chúng ta đang lên tiếng đủ để người lao động, nhất là các vùng quê hiểu rõ những rủi ro khi bị lừa sang nước ngoài trồng cần sa bất hợp pháp, có nguy cơ xâm hại, tra tấn. Các bộ, ngành các địa phương cần nỗ lực ra sao để triệt phá đường dây buôn người tinh vi và giúp người dân tiếp cận các kênh xuất khẩu lao động chính thống dễ dàng thuận lợi. Sau đây có cuộc trao đổi với bà Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Quỹ hòa bình và phát triển thành phố Hồ Chí Minh, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại của Quốc hội:
PV: Thưa bà, không phải đến bây giờ thông tin đường dây buôn người nhập cư bất hợp pháp vào Châu Âu mới xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, đã có nhiều contener trở thành hòm lạnh bảo quản thi thể người nhập cư bất hợp pháp đủ các quốc tịch vào Anh, nhưng đó dường như là chuyện của nước khác, và chỉ khi đến lần này có số người chết quá lớn và có sự nghi vấn về việc có nạn nhân người Việt Nam thì dư luận trong nước mới rộ lên đầy xót xa và sửng sốt. Từng là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Liên minh Châu Âu và Bỉ bà có cảm xúc như thế nào khi nghe tin đau lòng này?
Bà Tôn Nữ Thị Ninh: Từ những năm 2001 và 2002, khi tôi ở B-rúc-xen thì việc nhập cư bất hợp pháp để sang Anh đã có rồi, bây giờ là quy mô lớn hơn, tổ chức rõ nét hơn, chúng ta đã biết có người Việt bị chết trong số đó, đương nhiên tôi vừa thương như mọi người Việt Nam, nhưng tôi vừa trách tại vì có điều đáng trách trong việc này.
PV: Hiện nay đã có 24 gia đình ở Nghệ An và Hà Tĩnh trình báo có người nhà bị mất tích, hiện nay Công an đang về nhà những gia đình này để lấy mẫu ADN để xác định họ có thuộc danh sách người thân của 39 thi thể bị chết tại Anh hay không. Nếu như kết quả chính xác thì theo bà sự việc này có thể xem như giọt nước tràn ly cảnh bảo việc người Việt nhập cư bất hợp pháp vào Châu Âu và một số quốc gia khác đã lên cấp độ nguy hiểm và khó kiểm soát ra sao ạ?
Bà Tôn Nữ Thị Ninh: Đã đến lúc như tảng băng nổi lên trên mặt nước để cho mọi người ý thức đầy đủ hơn là hiện tượng lớn chứ không phải nhỏ giọt hay cá biệt, đơn lẻ, lúc trước nêu tên trên mặt báo Châu Âu và quốc tế chủ yếu là công dân Trung Quốc, công dân của một số nước Trung Đông có chiến tranh. Bây giờ thì công dân Việt Nam lên mặt báo ở trang nhất, hiện tượng lẻ tẻ sang Anh để trồng cần sa hay là Sydney cũng có nhưng bây giờ đã lên mặt báo Châu Âu như thế thì đã đến lúc cần phải xem xét lại.
PV: Theo cơ quan quốc tế về nhận dạng buôn bán người thì VN là nước thứ 2 về số nạn nhân nô lệ thời hiện đại ở nước Anh vào năm ngoái. Còn mới đây theo báo cáo Hội đồng kinh tế và xã hội của LHQ thì có khoảng 18.000 người sang Châu Âu mỗi năm theo các đường dây buôn người đang hoạt động mạnh, theo bà điều gì một làn sóng người Việt sẵn sàng vay, mượn, chịu chi hàng trăm triệu, đến cả tỷ đồng cho đường dây buôn người chấp nhận rủi ro nguy hiểm, thậm chí là đánh đổi mạng sống để nuôi ước vọng đổi đời nơi đất khách?
Bà Tôn Nữ Thị Ninh: Trường hợp chúng ta đề cập đến đường dây tội phạm có tổ chức buôn người bất hợp pháp, nhưng mà cái đáng trách ở Việt Nam là thậm chí cả gia đình tạo điều kiện để cho con mình đi theo những con đường như vậy. Về phía một bộ phận thanh niên thì triết lý sống có vấn đề: sẵn sàng chọn con đường bất hợp pháp đưa đến một tình trạng nô lệ thời hiện đại, tự nguyện đi làm chui cho những người họ bóc lột mình, phải chăng họ đang sống theo ảo vọng, cứ nghĩ phải giàu nhanh, rồi phải ở nước ngoài, ở phương Tây gọi là giàu có thì mới đổi đời, mà trong lúc phương Tây gọi là giàu có thì người dân biểu tình ầm ầm vì điều kiện sống đang khó khăn.
PV: Các cơ quan truyền thông từ lâu cũng khuyến nghị công dân VN hãy xuất khẩu lao động một cách hợp pháp, được nhà nước bảo hộ, song theo bà vì sao xuất khẩu lao động chui đưa người ra nước ngoài vẫn là mảnh đất màu mỡ, khiến cho không ít người liều lĩnh, bất chấp tất cả để xuất ngoại?
Bà Tôn Nữ Thị Ninh: Như tôi đã nói trong một bộ phận thanh niên triết lý sống có vấn đề, tuổi trẻ ưa mạo hiểm, nhưng mạo hiểm theo cái hợp pháp, mà tại sao không mạo hiểm trên chính đất nước của mình, cứ thích mạo hiểm ở xứ người, mà hầu hết người đi như vậy, ngoại ngữ, ngôn ngữ nước sở tại hầu như không có, những người đã ăn học tới nơi, tới chốn, có ngoại ngữ thì họ ở lại một cách đàng hoàng.
PV: Theo bà đâu là những việc cần làm ngay để kiên quyết ngăn ngừa những thảm kịch nhập cư trái phép trong tương lai?
Bà Tôn Nữ Thị Ninh: Gia đình, xã hội, các phương tiện truyền thông phải cùng nhau giúp cho thanh niên có một nhân sinh quan trưởng thành hơn, tự chủ hơn, chừng nào có thành phần tổ chức buôn người, công ty nửa ma nửa thật để lừa gạt các gia đình, để đưa đi gọi là lao động rồi đem con người ta bỏ chợ. Các cơ quan chức năng phải mạnh tay hơn nữa để trừng trị những công ty làm việc phi pháp. Gia đình phải khuyên răn con em mình nếu đi thì phải đi một cách đàng hoàng, chính các nước sở tại đó cũng đâu có cấm đoán gì, thay vào đó là ở lại một cách phi pháp, nếu chúng ta làm đi theo con đường bất hợp pháp thì điều này nó hại bản thân, hại gia đình, hại nhà nước mình.
Xin trân trọng cám ơn bà!
Theo VOV1
Nguồn: Nghệ An thời báo
