Vụ Rạng Đông đã được làm sáng tỏ, tuy nhiên giờ là lúc nhìn lại vụ này, để xem đây có đơn thuần là một vụ cháy hay đằng sau đó còn có cả những ý đồ chính trị bất bình thường khác. Sự bất bình thường này đến từ các tổ chức, cá nhân thiếu thiện chí, chống phá Nhà nước Việt nam như BBC, RFA, VOA hay Việt Tân… đã đành, nhưng đằng này nó còn đến từ một số cơ quan báo chí trong nước, đây là điều thật khó chấp nhận.
Câu hỏi thứ nhất, về nguyên nhân vụ cháy. Sau khi vụ cháy xảy ra, nhiều ý kiến nhận định, phán đoán ban đầu đã cho rằng vụ cháy là do sự cố sản xuất, có thể là do chập điện. Tuy nhiên, một số trang mang và cả một số cơ quan báo chí trong nước lại giật tít theo kiểu lập lờ rằng vụ cháy Rạng Đông; bị cháy hay cố tình cháy, ý rằng vụ cháy Rạng Đông là do người ta cố tình phòng hỏa, phá hoại nhằm trục lợi khu đất vàng. Những thông tin này, khiến một số người có cách nhìn nhận, đánh giá sai về bản chất vụ việc cũng như nỗ lực của chính quyền trong ứng phó sự cố.
Về vấn đề này, kết quả giám định của Viện khoa học hình sự, Bộ Công an đã nêu rõ nguyên nhân cháy là do sự cố điện ở bảng mạch điện tử của bóng đèn chiếu sáng (đèn led) làm cháy các chi tiết bên trong của bóng đèn led, sau đó cháy lan ra xung quanh, dẫn đến vụ cháy nói trên.
Vấn đề đáng nói thứ hai là cố tình phóng đại nguy cơ nhiễm độc thủy ngân. Nhiều trang mạng như Việt Tân và kể cả báo chí trong nước, trong đó đầu bảng phải là báo Thanh Niên tung ra một chùm bài phóng đại, thổi phổng về nguy cơ nhiễm độc thủy ngân sau vụ cháy. Họ làm to con số thủy ngân lọt ra môi trường, họ thổi phồng chuyện người dân hốt hoảng đi khám, họ vội vã quy kết số người đi khám với số người nhiễm độc thủy ngân…
Tuy nhiên, kết quả từ quan trắc từ các cơ quan chức năng cho thấy kết quả phân tích so sánh với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về một số chất độc hại trong không khí xung quanh cho thấy các thông số NO2, SO2, CO đều nằm trong giới hạn cho phép, hàm lượng Hg (trung bình 24 giờ) trong không khí nằm dưới ngưỡng giới hạn cho phép.
Về các mẫu xét nghiệm, phân tích máu và nước tiểu của người dân, kết quả xét nghiệm chuyên sâu của Viện sức khỏe nghề nghiệp và môi trường Bộ y tế cho thấy: số lượng mẫu máu và nước tiểu 24g chuyển đến Viện, qua xét nghiệm thủy ngân trong máu và nước tiểu của toàn bộ mẫu phân tích đều trong giới hạn cho phép và được tham chiếu theo Hướng dẫn của Tổ chức y tế thế giới.
Vậy mà dưới ngòi bút của các trang mạng và các báo, người dân đã từng rất hoang mang về câu chuyện này.
Rốt cuộc: cháy hay cố tình cháy; nhiễm độc thủy ngân hay không nhiễm độc thủy ngân, suy cho cùng, cũng từ các trang mạng và “lều báo” mà ra. Họ đã cố tình kích động, lèo lái dư luận theo ý đồ của họ, nhằm làm gì thì chỉ họ mới biết.
Đau đớn thay cho một cuộc khủng hoảng truyền thông với sự tham gia của một số “báo chí cách mạng”.
Viễn