Thêm một câu chuyện kiểm chứng cho chân lý “cái gì hợp lý thì tồn tại” và ngược lại.
Tin được khởi nguồn từ chủ thớt Nguyễn Biên Cương, nhưng Mõ không ngờ mọi chuyện lại diễn ra nhanh đến độ ấy và cũng bất ngờ đến độ ấy.
Đại tá Cương đã diễn lại cuộc “ĐẠI CHIẾN TRONG CÁI GỌI LÀ “VĂN ĐOÀN ĐỘC LẬP” như sau: “Gần đây, dư luận được phen mở mắt chứng kiến các “nhà sáng lập” của cái gọi là “Ban vận động thành lập Văn đoàn độc lập Việt Nam” đập nhau tơi tả. Họ không còn giấu giếm, lấp liếm và thỏa hiệp được với nhau trong nội bộ mà lôi nhau lên trước các trang/kênh thông tin của mình để băm nhau thẳng thừng. Không ngừng lại, họ lôi kéo các con nhang, đệ tử trong trường phái “ly khai Hội nhà văn Việt Nam” để băm nhau cho có thế có lực. Cuộc khẩu chiến này chắc chắn chưa thể dừng cho đến khi cái tổ chức mà họ kiêu hãnh, tuyên bố lùm xùm từ khi “sáng lập” kia tan rã và một tá tổ chức mới sẽ hình thành để bảo vệ đường hướng cho phe cánh của mình trong nhúm “lực lượng văn chương độc lập” này”.
Nói rõ hơn về chuyện này, ông Cương còn cho biết: “Có thể tóm lược đại khái cuộc đại chiến này, về công khai là xung quanh bản chất của văn chương và định hướng chính trị của “Văn đoàn độc lập” với 2 phe chính nổi lên như sau:
Phe thứ nhất gồm toàn gương mặt của đứng đầu Văn đoàn Độc lập – bao gồm Hoàng Hưng, Nguyên Ngọc, Hoàng Dũng – tuyên bố rằng văn nghệ sĩ không phải là công cụ phục vụ số đông, phục vụ chính trị; mà phải được tự do sáng tạo, đi tìm cái mới, kể cả cái mới khó hiểu và xa lạ với số đông.
Phe còn lại, được xem như là nhóm ly khai – bao gồm Trần Mạnh Hảo, Hà Sĩ Phu, Lê Phú Khải, Paul Nguyễn Hoàng Đức – tuyên bố rằng văn nghệ “phải gắn với hiện tình phải là công cụ để phụng sự đất nước, chống giặc nội xâm và ngoại xâm”; và phải dễ hiểu với tầng lớp bình dân”.
“Văn đoàn độc lập” từng tập hợp những cái tên thoát li, ra đi từ Hội nhà văn Việt Nam, trong số đó cũng có những cái tên đã thành danh, hoặc cũng có chút tài năng để ‘kênh kiệu với đời’. Số khác dù không có bất cứ tác phẩm nào cho ra hồn nhưng cũng nhận vơ mình là nhà văn và tự ghi tên tham gia dù không ít kẻ bức xúc đã chửi thẳng mặt… Nhưng rồi sau 5 năm tuyên bố thành lập và hoạt động, “Văn đoàn độc lập” gần như đang quay lại cái mốc ban đầu, lại chính cái nơi họ xuất phát để trở thành những đứa con hoang đàng…
Họ bối rối và chưa thể thoát khỏi chính mình với bằng chứng là những cuộc cãi vã và cả những sự tuyên bố li khai, ra đi kia. Có lẽ trong nhiều người kể cả phái Hoàng Hưng, Nguyên Ngọc, Hoàng Dũng hay Trần Mạnh Hảo, Hà Sĩ Phu, Lê Phú Khải, Paul Nguyễn Hoàng Đức… nhiều người trong số họ đã nhận ra sự sai lầm khi rút khỏi Hội nhà văn VN để tiến tới thành lập, ra mắt một tổ chức đối trọng, kháng cự lại Hội nhà văn để thay đổi quan điểm, cách thức và cơ chế làm văn học, sáng tác văn học… Nhưng rồi, như cái tâm thế hiện tại giữa chính họ. Họ không có bất cứ một sự rành rọt nào, họ trốn chạy quá khứ và không dám nhận thức bản chất thực sự của tương lai. Đây cũng là lí do khiến nhiều người nghĩ rằng những cuộc cãi vả và cả những sự ra đi kia sẽ chưa thể chấm dứt được trong nay mai.
Họ sẽ vẫn quẩn quanh trong những bế tắc của mình và tất nhiên cùng với thời gian sẽ có thêm những cá nhân ra đi -điều đó sẽ càng chỉ khiến cho số lượng văn đoàn độc lập vơi đi. Và với cái đà đang có tin chắc chỉ 5 – 7 tháng nữa thôi, Văn đoàn sẽ chỉ là tổ chức của Hoàng Hưng, Nguyên Ngọc, Hoàng Dũng. Khi đó cũng đừng mơ, họ sẽ có được thành quả gì đó ra trò. Sự cáo chung, tuyên bố giải thể chỉ còn là bài toán của hành trình thời gian…
“Văn đoàn độc lập” như mục tiêu ban đầu, li khai và ra đi để tìm kiếm không gian văn học mới; ra đi để tìm được cảm hứng từ cơ chế mà theo họ là tự do, là không ràng buộc bởi quan điểm của đảng chính trị này, chế độ kia… văn học khi đó sẽ được thăng hoa, nền văn học Việt đương đại sẽ đơm hoa kết trái và sẽ có nhiều giải thưởng danh giá để đua với thế giới. Họ cũng đã từng nghĩ, điều đó sẽ khiến cho VN chúng ta tạo được sự khác biệt so với thế giới. Song 5 năm với sự quẩn quanh, với những cuộc cãi vã, Văn đoàn độc lập đang chết dần, chết mòn. Sự ra đi kèm theo sự bế tắc đã khiến cho Văn đoàn nên cơ sự hôm nay. Và điều đó cơ hồ đang chứng minh cho một thực tế, văn học trong tổng hoà giá trị của nó, đôi khi sự tự do thái quá chỉ khiến cho họ (văn nghệ sỹ) trở nên vô tổ chức, hiếu thắng và mất đi bản năng vốn có. Cơ chế, sự ràng buộc (trong một phạm vi cho phép) không hẳn giết chết cảm hứng, mà ở một góc nghĩa nào đó tạo cho người sáng tác những mục tiêu, hướng đi nhất định.
Mõ sẽ có bài bàn thêm chuyện này khi có thêm chi tiết mới!
Nguồn: Mõ làng
