Ngày 24-6-2019, Tòa án Nhân dân TP Hồ Chí Minh đã tổ chức phiên tòa sơ thẩm xét xử Nguyen Michael Phuong Minh (Michael) – người Mỹ gốc Việt, cùng ba đối tượng khác vì phạm tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” quy định tại Điều 109 Bộ luật Hình sự, và tuyên án Michael 12 năm tù, đồng thời sẽ bị trục xuất khỏi Việt Nam sau khi chấp hành xong án tù.
Trước, sau phiên tòa, mấy cái loa chống cộng của người Việt ở nước ngoài, được sự tiếp sức của một số dân biểu Mỹ được bầu tại các khu vực có nhiều người gốc Việt sinh sống, với sự phối hợp của BBC, RFA, VOA,… đã đồng thanh lên tiếng “kêu oan”, vin vào lý do như “không phạm tội”, “không có luật sư biện hộ”, “mấy nghìn USD làm sao lật đổ được chính quyền”,… rồi đòi Việt Nam “phải trả tự do ngay lập tức”!
Nguyen Michael PhuongMinh được đưa đến toà. Ảnh: Hữu Khoa
Song thời buổi đã khác. Nếu trước đây người Việt ở nước ngoài thường im lặng trước các sự kiện tương tự, thì nay họ công khai lên tiếng vạch rõ việc làm của Michael là vi phạm pháp luật Việt Nam. Từ Đài Loan (Trung Quốc), Tường Vi cho rằng: “Michael mang quốc tịch Mỹ, vào Việt Nam làm những việc như vậy là vi phạm luật pháp nước sở tại. 12 năm tù là mức án nhẹ với người có ý định lật đổ chế độ. Ông Michael không phải là người Việt Nam, nên hãy sống tốt ở quốc gia của mình, không nên có tư tưởng lật đổ chế độ của một đất nước không phải của mình, đó là điều quá hư vô và không thể thực hiện được. Việt Nam đang phát triển rất tốt, về Việt Nam tổ chức lật đổ chế độ là việc làm điên rồ”. Một số người Mỹ gốc Việt cũng đã công khai lên tiếng, như ông David Lee nói: “Luật pháp Mỹ nghiêm cấm bất kỳ công dân Mỹ nào có ý đồ tổ chức lật đổ chính quyền ở quốc gia mà Mỹ có bang giao. Yêu cầu chính quyền Mỹ can thiệp vào trường hợp của ông Michael thì có khác gì khuyến khích công dân của mình phạm pháp”; còn bà Nga Vũ nhận xét: “Michael là công dân Mỹ, dù gốc Việt thì khi đến Việt Nam ông ta vẫn là người nước ngoài, và cần phải tuân thủ pháp luật Việt Nam, đương nhiên ông ta phải lãnh hậu quả từ việc làm của mình”.
Tiếp cận vụ án từ góc độ luật pháp, ông Trịnh Quốc Thiên ở Washington cho rằng, việc một số dân biểu Mỹ bênh vực Michael là “mang tính chính trị, can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam. Michael vi phạm luật pháp Việt Nam, bị xử theo luật pháp Việt Nam, trong khi Mỹ và Việt Nam đã cam kết tôn trọng chế độ chính trị, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau”; đồng thời ông công bố tài liệu cụ thể cho thấy Luật sư Đoàn Trọng Nghĩa đã được chỉ định làm người bào chữa cho Michael tại phiên tòa. Về phần mình, ông Minh Giang sống ở California phân tích cho thấy luật pháp của mọi quốc gia đều xác định tội danh liên quan an ninh quốc gia rất khắt khe, xử rất nặng, dù đó chỉ là ý định manh nha, nên mấy nghìn USD không biện hộ cho ý tưởng lật đổ chính quyền, cũng không cần phải bày biện vũ khí ra trước tòa… Ông cho rằng: “Đối với tội xâm phạm an ninh quốc gia, quyền của bị cáo trong Bộ luật Hình sự của Việt Nam cũng như trong luật hình sự của nhiều nước bị hạn chế rất nhiều. Nhưng hạn chế đó có đúng với luật pháp Việt Nam hay không? Tôi khẳng định là đúng, bởi họ có điều khoản trong Bộ luật Tố tụng, mình phải đọc để hiểu tại sao bị can, bị cáo lại bị tước một số quyền trước tòa”.
Tư Nguyên (Thời nay)
Nguồn: Đấu trường dân chủ