Không phải Nhà văn Nguyên Ngọc hay những cây đa, cây đề trong “Văn đoàn độc lập” lên tiếng xác nhận mà việc thông tin “Văn đoàn độc lập” không tổ chức lễ kỷ niệm 5 năm do một người ít tên tuổi và ít tiếng tăm hơn nói đến. Dịch giả Phạm Nguyên Trường, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập, nói với BBC: “Theo như tôi biết, người ta đã báo trước là mình không được tổ chức kỷ niệm công khai.“
Nhà văn Nguyên Ngọc, người sáng lập “Văn đoàn độc lập” (Nguồn: FB).
Mặc dù lí do không công khai kỷ niệm đã được vị dịch giả này nói ra nhưng ngay lập tức đã có hẳn một cuộc đãi phẫu về việc lí do thực sự “Văn đoàn độc lập không kỷ niệm 5 năm hoạt động.
Mõ Làng đã nói về lí do và cung cấp một số thông tin mới như sau: “5 năm đã qua cũng là 5 năm họ đã phần nào thực hiện được cái mục tiêu “nói gì thì nói, tuỳ thích” nhưng đó cũng là lúc họ gặp nhiều chuyện. Đầu tiên là việc có quá nhiều thành viên xa, tuyên bố li khai và có số đã lặng lẽ ra khỏi hội mà không có bất cứ thông tin nào, nguyên nhân không ngoài việc tham gia hội không những không khiến họ có môi trường làm việc mới mà còn bất lực hơn.
Và thế nên mới có chuyện để níu chân thành viên và khoả lấp số thành viên mới ra khỏi “Văn đoàn” người đứng đầu văn đoàn là nhà văn Nguyên Ngọc đã cất công xuống tận Bến Tre để lôi kéo số nhà văn, nhà thơ gạo cội tham gia văn đoàn. Nhưng vì họ hiểu chuyện nên khi nhà văn Nguyên Ngọc mới đặt vấn đề để “thăm dò” thái độ thì đã bị nhận diện và từ chối đề nghị. Sau chuyện này, do bị mất uy tín, nhà văn Nguyên Ngọc đã không dám xuống Bến Tre. Và đó cũng là lí do khiến nhà văn Nguyên Ngọc không dám công khai tổ chức lễ kỷ niệm vì sợ bị mất mặt lần nữa! “.
Thông báo của “Văn đoàn độc lập” (Nguồn: FB).
Một lí do khác dù chưa được xác nhận nhưng có thông tin nói rằng, Nhà văn Nguyên Ngọc đã thất vọng và chán chường sau khi nguyên Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình ký thông báo về việc Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh chấm dứt hoạt động kể từ ngày 20/2/2019. Cùng với điều này, lí do trên được chỉ ra khiến cho nỗi buồn và sự bất lực của ông (nhà văn Nguyên Ngọc) dài hơn. Đó cũng là lí do chính khiến cho lễ kỷ niệm 5 năm của “văn đoàn” khó mà thực hiện. Hoặc nếu có cũng chỉ diễn ra trong lặng lẽ và không có nhiều sự ồn ào…
Như đã được chỉ ra, dù mới 5 năm ra đời nhưng bản thân “Văn đoàn độc lập” đang bộc lộ những điểm yếu mà không ai không thấy. Đó là mặc dù tập hợp cho mình khá đông đảo những cây viết đã thành tài, hoặc có triển vọng; nhưng thành quả mà họ có chỉ là con số không tròn trĩnh. Và trong bối cảnh đó họ kịp nhận ra rằng thoát li Hội nhà văn không những không khiến cho họ có được cảm hứng sáng tác mới mà dường như đang triệt tiêu ý tưởng sáng tác của họ…
Việc hội nhà văn không chấp nhận và không vinh danh các sáng tác mới đã khiến nhiều sáng tác có giá trị đã chết yểu trước khi đến với công chúng.
Sự khó khăn khiến “Văn đoàn” rệu rã sau từng năm. Vai trò của những người lĩnh xướng vì thế cũng giảm đi nhiều. Cái kết đáng thương của nhà văn Nguyên Ngọc khi xuống với văn nghệ sỹ Bến Tre cho thấy phần nào điều đó… Và với những gì đã xảy ra, dù chưa ngay và luôn nhưng sự cáo chung của “Văn đoàn độc lập” sẽ chỉ còn là vấn đề của thời gian. Rồi đây Văn đoàn sẽ chỉ còn là cái vỏ vô hình và thiếu đi chiều sâu cần thiết.
An Chiến
Nguồn: Việt Nam Mới (vnnew.net)
